Tijdens de formatiegesprekken over een nieuw kabinet zou het Rapport Wennink prominent op tafel moeten liggen. Dat vindt Mark Harbers, voorzitter van Techniek Nederland, van de investeringsagenda die vandaag is gepresenteerd. Harbers: ‘Het Rapport Wennink maakt helder welke grote opgaven er voor Nederland liggen. Het laat zien dat de technieksector cruciaal is voor het realiseren van haalbare oplossingen. Voor informateur Letschert en haar gesprekspartners aan de formatietafel kan het een uitstekend uitgangspunt zijn.’
Het Rapport Wennink benoemt de uitdagingen waar Nederland voor staat: de energietransitie, netcongestie, de zorg, de arbeidsmarkt, de watertransitie en de infrastructuur.
Energietransitie vraagt om consistent beleid
Het Rapport Wennink pleit ervoor dat Nederland zich blijft committeren aan de langetermijnklimaatdoelen. Harbers: ‘De technieksector heeft de kennis en middelen om de energietransitie te versnellen. Maar het vertrouwen in consistent overheidsbeleid is cruciaal. Als dat er is, willen ondernemers graag investeren in duurzame technieken en scholing.’
Snelle oplossingen voor netcongestie nodig
Netcongestie zet een rem op economische ontwikkeling. Al meer dan 14.000 bedrijven wachten op een aansluiting op het elektriciteitsnet. De verzwaring van het net kan tot 195 miljard euro gaan kosten. Het Rapport Wennink roept om het net flexibel te maken en pragmatisch om te gaan met het net. Harbers: ‘Met bestaande, slimme technieken kunnen we de piekbelasting nu al met kwart verlagen. Daarmee kunnen we duizenden bedrijven snel aansluiten en tientallen miljarden besparen. Het is onbegrijpelijk dat dit nog niet op volle kracht wordt ingezet.’
Nederland moet voorbereid zijn op watercrisis
Het Rapport Wennink signaleert dat Nederland afstevent op een watercrisis. Volgens Techniek Nederland is de opgave breder dan alleen beschikbaarheid van schoon water.
Harbers: ‘We moeten ons voorbereiden op wateroverlast én watertekorten. Denk aan waterbesparende nieuwbouw, rioolaanpassingen, maatregelen in de industrie en het slimmer inrichten van gemalen. De technieksector heeft de kennis en capaciteit in huis, maar dan moeten de financiering en de uitvoeringskracht op orde zijn.’
Instroom in techniek en ICT moet omhoog
Het rapport laat (opnieuw) zien dat de instroom van studenten in techniek en ICT in Nederland achterblijft bij de rest van Europa. Net als Wennink vindt Techniek Nederland dat techniek en digitale geletterdheid onderdeel moeten zijn van het curriculum in het basis- en voortgezet onderwijs. Harbers: ‘De structurele financiering van techniek in alle lagen van het onderwijs moet omhoog. Beperk daarnaast de instroom van opleidingen met beperkt arbeidsmarktpotentieel. En ook wij zien het belang om specifiek in te zetten op meer vrouwen in de techniek.’
Leven lang ontwikkelen is noodzakelijk
‘Innovaties volgen elkaar razendsnel op’, zegt Harbers. ‘Daarom is het goed dat Wennink er in het rapport op wijst dat werkenden te weinig bij- en omscholing volgen. De overheid moet maatwerktrajecten voor om- en bijscholing fiscaal aantrekkelijk maken. Voor werkgevers én werknemers.’
Innovatie als antwoord op personeelstekort
Het Rapport Wennink legt een sterke focus op innovatie, waaronder AI. Terecht, vindt Harbers. ‘Een hogere instroom van vakmensen is nodig, maar lost niet het hele tekort op. AI, robotisering en industrieel produceren kunnen repetitief werk overnemen zodat technici zich nóg meer kunnen richten op modern vakmanschap.’
Vast dienstverband aantrekkelijker maken
Nederlanders werken gemiddeld minder uren dan in andere landen. Dat komt onder meer doordat méér uren werken onvoldoende loont, stelt het Rapport Wennink. Harbers vindt dat de overheid het aantrekkelijker maken om mensen in vaste dienst te nemen. Dat kan onder meer door flexibele inzet van vaste medewerkers mogelijk te maken en door de loondoorbetaling bij ziekte te verlichten.
Versnellen stikstofaanpak en verminderen regeldruk
Techniek Nederland steunt de aanbevelingen van Wennink om het stikstofslot te doorbreken, regeldruk te verminderen en procedures, bijvoorbeeld in de woningbouw of voor infrastructurele projecten, te versnellen. Daardoor kan de technieksector sneller aan de slag met het realiseren van maatschappelijke en economische doelen.
