Speerpunten ETD

Gebruiksduurtabel

Het afgelopen jaar is het traject gestart om de gebruiksduurtabel te vernieuwen. De ‘oude’ gebruiksduurtabel is in 2014 ontwikkeld, producten zijn sindsdien door o.a. innovaties sterk gewijzigd. Techniek Nederland organiseerde in 2023 twee verkenningssessies voor een gedegen en door de keten gedragen herziening van de gebruiksduurtabel. De huidige UNETO-VNI-tabel met gemiddelde gebruiksduurverwachtingen wordt, bij afwezigheid van een duidelijke door fabrikanten aangegeven gebruiksduur, nog steeds in de winkels bij de verkoop gebruikt om consumenten te informeren over de verwachte levensduur van het elektrisch en elektronische apparaat. 

Om een door de keten gedragen gebruiksduurtabel te ontwikkelen is er de noodzaak om met alle betrokken stakeholders het traject van herziening aan te gaan. Onder professionele externe begeleiding, in enkele door Techniek Nederland gefaciliteerde bijeenkomsten met fabrikantenorganisaties, fabrikanten, consumentenbond, leden, brancheorganisaties, toezichthouder ACM, vertegenwoordiging vanuit het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK), het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), deskundigen vanuit Techniek Nederland en onder toezicht van een jurist met expertise op mededinging zijn concrete stappen gezet. Het doel is om in het voorjaar van 2024 een nieuwe gebruiksduurtabel, die door alle betrokken stakeholders wordt gedragen, te presenteren.

Ecodesign

Fabrikanten/producenten worden wettelijk aangesproken op hoe zij hun producten ontwerpen en maken, en of die tenminste repareerbaar zijn en met circulaire materialen of herbruikbare grondstoffen zijn geproduceerd. Zij moeten voldoen aan de Ecodesign-Richtlijn (uit 2019) die vanaf 2022 herzien wordt in de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR). Naast het ecodesign van een product komt nu ook de wens vanuit Europa over actuele consumentenvoorlichting (via ‘empowering consumers for a green transition’) en het ‘recht op reparatie’ (voorstel van de Europese Commissie, maart 2023).

Nationaal Reparateursregister (NRR) 

In het voorjaar is in goede samenwerking met het CRT (Centraal Register Techniek) en met het ministerie van IenW het Nationaal Reparateursregister (NRR) aangekondigd. Tijdens het voorjaarsdebat met de Tweede Kamer over Circulaire Economie (april) heeft de Staatssecretaris van IenW het NRR met naam en toenaam genoemd als voorbeeld voor circulair werken, ook in relatie met het Europese voorstel voor het recht op reparatie. 

20 april kondigde  Techniek Nederland  het Nationaal Reparateursregister aan en presenteerde de  eerste versie van het register. Deze eerste versie betreft een zogeheten ‘minimum viable product’ (MVP) en bevat net genoeg functionaliteit en inhoud om voldoende waarde te hebben voor vroeg aansluitende reparatiebedrijven. Gelijktijdig werkt Techniek Nederland aan een volgende en volledige versie van het register. Aandachtspunten in deze realisatie zijn de communicatie aan consumenten, communicatie aan reparatiebedrijven, eisen omtrent vakbekwaamheid en kwaliteit en het toevoegen van reparatiebedrijven aan het register zodat er een landelijk dekkend netwerk van professionele, vakbekwame en kwalitatieve reparatiebedrijven ontstaat. 

Recht op Reparatie

In maart 2023 presenteerde de Europese Commissie het voorstel voor een ‘recht op reparatie’,  een volgende stap  naar een circulaire economie. Het recht op reparatie richt zich op versterking van de positie van consumenten om te kiezen voor reparatie. Tegelijkertijd ziet het recht op reparatie toe op een open markt voor (onafhankelijke) reparateurs en refurbishers, dat een positieve stimulans is voor bedrijven en ondernemers, die niet gebonden (willen) zijn aan merken of fabrikanten. Met het Nationaal Reparateursregister heeft Nederland, de leden van Techniek Nederland en de branche, een voorsprong op de rest van Europa. Het Right to Repair voorstel schrijft voor dat landen een ‘matchmaking platform’ moeten ontwikkelen die consument en reparateur bij elkaar brengen. 

Techniek Nederland, met mandaat van haar leden, ziet het recht op reparatie als kans voor de leden  en ten behoeve van een bloeiende reparatie- en refurbish-markt (voor vele productgroepen) met een direct positieve bijdrage in de circulaire economie. In contact met de betrokken Europarlementariërs, met het ministerie van EZK (die namens Nederland onderhandelt) de actieve leden en Nederlandse stakeholders in de keten, heeft Techniek Nederland haar standpunten laten horen, ook met het Nationaal Reparateursregister als voorbeeld van online en voor alle consumenten toegankelijk platform met vakbekwame reparateurs en refurbishers. Eind 2023  het Europees Parlement in met het voorstel en is de onderhandeling gestart met Europese Commissie en met de Europese Raad. 

TU Delft

13 november heeft Techniek Nederland samen met de TU Delft een event georganiseerd over reparatie, refurbished, levensduurverlenging en circulariteit. Het event kenmerkte zich door de samenstelling van de deelnemende organisaties. Een unieke samenstelling van retailers, distributeurs, fabrikanten, ontwerper, consumentenorganisaties en beleidsmakers. Er is gesproken over de kansen en de uitdagingen bij levensduurverlenging en de circulaire economie. Het event was een groot succes, niet direct vanwege concrete vervolgstappen maar wel voor de positie van de leden van Techniek Nederland in de branche, en jullie belang met betrekking tot de ontwikkelingen op het vlak van levensduurverlenging en circulariteit. In 2024 start de TU Delft een groot onderzoek over de circulaire economie, levensduurverlenging en welke factoren van invloed zijn op het realiseren van Europese doelstellingen. Techniek Nederland neemt in het belang van de ETD-leden deel aan dit onderzoek. 

Verkiezingsprogramma’s

Vanuit Techniek Nederland is de ‘circulaire paragraaf’ opgesteld, een document die naar alle relevante politieke partijen is gestuurd voor hun nieuwe verkiezingsprogramma’s, die in de zomer van 2023 samengesteld werden. Met de paragraaf is een aantal onderwerpen, die te maken hebben met circulair ondernemen onder de aandacht gebracht. In de diverse verkiezingsprogramma’s van politieke partijen is de thematiek van circulair werken duidelijk onderkend en in sommige is ‘recht op reparatie’ uitdrukkelijk genoemd. 

Circulair ondernemen en e-waste

In 2023 is nadruk gelegd op de toekomstbestendige economie in Nederland, die uitgaat van circulair ondernemen, van minder uitstoot en inperking van afval in de hele keten, van productie, levering en aflevering tot en met verzamelen van afval (AEEA) of juist voorkomen dat producten vroegtijdig als afval (e-waste) worden verwerkt. 

Techniek Nederland is stevig aangehaakt op het thema e-waste. In diverse werkgroepen en commissies spreekt Techniek Nederland over de inzameling van e-waste, de contacten met Stichting OPEN en de uitdagingen die zij ervaren. Als ondernemer kun je ‘zomaar’ van een Economisch Delict worden beticht terwijl je handelt vanuit service, duurzaamheid en circulariteit. Techniek Nederland heeft meerdere malen met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gesproken over de onmogelijkheid om onderdelen uit oude of ingeruilde apparaten een tweede leven te geven. De voorgenomen afgifteplicht, mist deze zo streng wordt ingevoerd, beperkt ondernemers in hun mogelijkheden om circulair te ondernemen.  

Techniek Nederland heeft duidelijk standpunt ingenomen tegenover de producentenstichting OPEN, per brief, in de Stuurgroep 65% Alliantie en in het retail ketenoverleg over hun non-communicatie met retail brancheorganisaties en hun wat zuinige aanpak voor een redelijke retailvergoeding. 

De AVV loopt in 2025 af en het lijkt erop dat OPEN alles op alles zet om zichzelf belangrijk te maken voor circulair werken. De producenten zullen niet gerust zijn op het behalen van de wettelijke 65% norm van inzamelen van e-waste, zoals de ILT scherp vaststelde in haar rapport van februari. 

Retourstromen

Het is voor veel ondernemers een ergernis, consumenten die veelal producten terugsturen bijvoorbeeld binnen de wettelijke zichtermijn van 14 dagen (bij online verkoop). Veel van deze producten krijgen om uiteenlopende redenen geen tweede leven maar worden vernietigd. Dit is ook in Brussel opgevallen, de intentie was om een breed verbod op het vernietigen van retourproducten te realiseren. Dat is niet voor alle productgroepen gelukt, ook voor consumentenelektronica is dit nu niet gelukt. Echter zijn al wel de eerste stappen gezet, en blijft Techniek Nederland op dit onderwerp aangesloten. 

Verpakkingen

Het succesvolle brancheplan verpakkingen van de Installatiebranche, na duidelijke instemming vanuit werkgroep CoKo en bestuurscommissie ETD, krijgt ook in de ETD vervolg. In 2024 start het traject om samen met fabrikanten, distributeurs en de verpakkingenbranche te onderzoeken op welke wijze verpakkingen verduurzaamt kunnen worden. Tevens is Techniek Nederland het gesprek met het Afvalfonds Verpakkingen aangegaan, er is immers een UPV (Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid) die producenten verplicht om de kosten voor het verantwoord afvoeren van deze verpakkingen te dragen.  

Wet Consumentenkoop en updateverplichting 

27 april 2022 is de wet Consumentenkoop gewijzigd, de omgekeerde bewijslast is met 6 maanden verlengd naar één jaar, bij vervanging van een (defect) product is het niet meer toegestaan om een gebruiksduurvergoeding aan consumenten te rekenen en je bent als retailer verplicht om updates te leveren. Kun je deze updates niet leveren dan kan de consument zich binnen de garantietermijn beroepen op non-conformiteit (juridische term) en een nieuw product of geld terug eisen. Om ondernemers en winkelpersoneel handvatten te geven op welke wijze hiermee om te gaan is heeft Techniek Nederland het afgelopen jaar twee stroomschema’s ontwikkeld. Het stroomschema non-conformiteit geeft je handvatten bij een garantie claim en welke route je moet volgen. Het stroomschema betreffende de updateverplichting biedt je handvatten om te voldoen aan deze verplichting. Je vindt de stroomschema’s hier. 

Duurzaamheid en circulariteit

Een nieuwe Techniek Nederland beleidscommissie Duurzaamheid en Circulariteit bestaande uit ETD-, reparatie- en refurbished-leden gaat vanaf 2024 van start. Onderstaande onderwerpen komen in deze beleidscommissie aan de orde.  

Brancheplan verpakkingen ETD 
In 2021 startten we met een ‘coalition of the willing’ van fabrikanten, retailers en de verpakkingsindustrie om verpakkingen in de elektrotechnische detailhandel te verduurzamen. De eerste stappen zijn reeds gezet, de coalitie wordt gevormd. 

CSRD/CSDDD 
Techniek Nederland werkt samen met leden aan praktische ondersteuning voor leden die moeten voldoen aan de CSRD wetgeving. Bijvoorbeeld middels één uniforme vragenlijst om de keten te bevragen zodat niet iedere retailer afzonderlijk de hele keten moet uitvragen. 

Levensduurverlenging en hergebruik 
Er zijn meerdere initiatieven, maar vooral veel ontwikkelingen op dit vlak. Techniek Nederland heeft zich in de richting van stakeholders gepositioneerd en geprofileerd als betrouwbare en kundige partner. Zo zijn we aangesloten op de EEA Coalitie. Deze coalitie onderzoekt de kansen en uitdagingen om de levensduur van apparaten middels o.a. reparatie en refurbished te verlengen. Maar ook het hergebruik van kwalitatieve onderdelen is onderwerp van gesprek. Er zijn een aantal oplossingsrichtingen uitgewerkt die in 2024 geconcretiseerd of aangepakt gaan worden.  
Wanneer subsidie verleend gaat worden aan de TU Delft participeert Techniek Nederland in een breed onderzoek onder leiding van de TU Delft. Het onderzoek richt zich op het ontwerp van producten, bewustwording van consumenten, circulaire businessmodellen en transities van ecosystemen en organisaties, mogelijkheden om te stimuleren via belastingen en het activeren van fabrikanten. 

Reparatiekosten, BTW en vouchers 
Enkele gemeenten hebben Techniek Nederland gevraagd om mee te denken over de wijze waarop consumenten in hun stad of gemeente aangezet kunnen worden om producten eerst te laten repareren of refurbishen alvorens deze te vervangen. Denk hierbij aan het verstrekken van een reparatievoucher om de kosten van een reparatie voor een consument te verlagen. Ook is Techniek Nederland met de Ministeries EZK, IenW en Financiën in gesprek om de btw op reparatie te verlagen. Dit is een lastige kwestie en dit doel zal niet snel of eenvoudig te realiseren zijn. 

E-waste, afgifteplicht en Stichting OPEN 
Het e-waste dossier is voor onze leden én voor Techniek Nederland een belangrijk dossier. We zetten in op een eerlijke retailvergoeding voor het inzamelen van e-waste. Verbeteren van de ketensamenwerking met fabrikanten, inzamelaars, recyclebedrijven en Stichting OPEN. En, zo mogelijk, het belangrijkste doel om voor jou als ondernemer alle mogelijkheden te bieden om duurzaam en circulair te ondernemen. Geen focus op inzamelen, maar op reparatie en refurbished. Je moet niet beticht worden van een economisch delict wanneer je van twee apparaten één werkend product maakt. Reparatie is immers geen economisch delict. 

De Europese Unie heeft lidstaten opdracht gegeven om data te verzamelen over het hergebruik van (onder andere) consumentenelektronica. Techniek Nederland gaat met haar leden en Rijkswaterstaat bespreken op welke wijze hieraan invullen is te geven. Het doel van Brussel en de Nederlandse overheid is om ook deze data mee te laten tellen in het behalen van de 65% inzamel doelstelling. 

Nationaal Reparateursregister en het borgen van kwaliteit en vakmanschap 
Het doel is om in het voorjaar van 2024 de volledig versie van het Nationaal Reparateursregister te lanceren. Samen met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en onze leden willen we hier veel aandacht aan schenken.  

Het borgen van kwaliteit en vakmanschap is een belangrijke pijler voor Techniek Nederland. We doen dit middels de Erkenningsregeling Reparatie Consumentenelektronica, het Nationaal Reparateursregister en in samenwerking met fabrikanten ontwikkelt Techniek Nederland een kwaliteitstelsel van erkenningen, certificeringen en autorisaties.

Samen met onze leden professionaliseren we de branche, en sorteren we voor op aankomende wet- en regelgeving. Door voorop te lopen heeft Techniek Nederland en haar leden regie en kunnen we grotendeels de richting bepalen. 

Right to Repair 
Het recht op reparatie is veel in het nieuws, maar wat betekent dit voor je onderneming. Deze Europese regelgeving is in de laatste besluitfase terecht gekomen. De zogeheten ‘triloog” gaat in het voorjaar in Brussel plaats vinden. In deze fase kunnen er nog wijzigingen in het Right to Repair voorstel plaats vinden. 

Keurmerk Refurbished 
Het Keurmerk Refurbished wordt in het voorjaar van 2024 ondergebracht in een stichting. Deze stichting gaat het keurmerk onafhankelijk beheren. De waarde van het keurmerk wordt hierdoor voor zowel de consument als ook de keurmerkhouder nog groter. 

Er is steeds meer interesse voor het keurmerk. Techniek Nederland heeft als doel om het Keurmerk verder te verbreden met uiteenlopende productgroepen. Zo is afgelopen jaar het keurmerk uitgereikt aan een bedrijf die printplaten voor cv-ketels refurbished. Momenteel werken we aan uitbreiding op de productgroepen wit- en bruingoed en industriële elektronica. Samen met de keurmerkhouders werkt Techniek Nederland aan een plan om via marketing en communicatie meer bekendheid te geven aan het Keurmerk. 

Wet- en Regelgeving 

Er is veel overlap tussen de speerpunten en regelgeving en duurzaamheid en circulariteit. Ook is onderstaande opgave van onderwerpen niet volledig. Er komt ontzettend veel nieuwe wet- en regelgeving op de branche af. Techniek Nederland monitort alle wetgeving, oud en nieuw. Vervolgens wordt samen met de leden in de Beleidscommissie Wet- en Regelgeving de Bestuurscommissie ETD geadviseerd over het prioriteren van de inzet op lobby en belangenbehartiging door Techniek Nederland. Hieronder enkele dossiers die momenteel onze aandacht hebben. 
 
Betaaltermijnen 
Sinds 2013 bestaat in Europa de Richtlijn Betaaltermijnen. 30 dagen is vaak de norm, 60 dagen mocht zonder onderbouwing afgesproken worden en onder voorwaarden waren er ook langere betaaltermijnen toegestaan. Met de ingang van de wet betaaltermijnen per 1 juli 2017 in Nederland, werd het grote ondernemingen verboden betaaltermijnen langer dan 60 dagen af te spreken met leveranciers uit het midden- en kleinbedrijf. Zonder evaluatie of wetenschappelijke onderbouwing is door Den Haag besloten om in 2021 in Nederland de termijn van 60 dagen verder in te korten naar 30 dagen voor alleen grote ondernemingen. Een betalingstermijn van 30 dagen is onwerkbaar voor handelsbedrijven. Er is geen Nederlandse bank of investeerder die bereid is om meer werkkapitaal te verlenen om voorraden te financieren. De financiering voor het houden van voorraden werd altijd binnen de handelsketen met elkaar opgelost. De wet mag positief zijn voor dienstverleners en bedrijven die producten middels dropshipment leveren en de bedrijven die géén voorraden aanhouden. Voor het retail ecosysteem werkt deze beperking van de betaaltermijnen niet. Samen met collega brancheorganisaties zet Techniek Nederland zich in voor een uitzondering voor voorraadhoudende retail. Techniek Nederland uitte in directe gesprekken met het Ministerie van Economische zaken haar zorgen over dit dossier. Ook in Brussel hebben we via Eurocommerce (Techniek Nederland is aangesloten) en via VNO-NCW onze zorgen laten horen. 

Algemene voorwaarden (AVED)
Techniek Nederland werkt aan nieuwe algemene voorwaarden. We verkennen hierin ook de mogelijkheden om samen te werken met Thuiswinkel.org. Immers, vele aankopen vinden online plaats. Het is dan prettig om één set van algemene voorwaarden te kunnen hanteren. 

Herziening gebruiksduurtabel 
Het doel is om in het voorjaar van 2024 de nieuwe gebruiksduurtabel te kunnen presenteren. Het traject is inmiddels samen met leden en stakeholders gestart. Het standpunt van Techniek Nederland luidt dat wij als ETD-branche geen verantwoordelijkheid hebben over de gebruiksduur van producten. Deze verantwoordelijkheid ligt bij de producenten. Producenten geven echter geen duidelijkheid over de gebruiksduur van de door hen geproduceerde apparaten. Dit maakt dat er voor de ETD een noodzaak is om over een tabel te beschikken, die aangeeft wat de gemiddelde gebruiksduurverwachting is van een bepaald product. 

Regeldruk 
Tijdens de afgelopen campagne voor de Tweede Kamer verkiezingen is er regelmatig gesproken over de regeldruk voor ondernemers. Ook Techniek Nederland werkt aan het verminderen van de regeldruk en werkt in dit dossier samen met collega brancheorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland. In 2021 hebben branches gezamenlijk het Zwartboek Regeldruk ontwikkeld, wat we momenteel aan het herzien zijn. 

Branche positionering en reputatiemanagement

Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de positionering van Techniek Nederland en de ETD-ledengroep op het vlak van lobby en belangenbehartiging. Door overheid en stakeholders wordt Techniek Nederland inmiddels gezien als betrouwbare en kundige stakeholder voor de elektrotechnische detailhandel. Ook de media weet ons steeds beter te vinden. Onze voorzitter Doekle Terpstra komt in het belang van de ETD met regelmaat in de media. 

Arbeidsmarkt 
De arbeidsmarkkrapte is ook in de detailhandel en reparatiebranche een uitdaging. Techniek Nederland werkt samen met OFE-D aan een arbeidsmarktcampagne. De eerste stappen zijn gezet, er is gedegen onderzoek gedaan naar de uitdagingen in de branche. Op basis van dit onderzoek wordt de aanpak van de arbeidsmarktcampagne bepaald. 

OFE-D en de ETD-Acadamy 
In het afgelopen jaar heeft de ETD-Acadamy maar liefst zes prijzen weten te winnen, waarvan enkele beslist prestigieus te noemen zijn zoals de Red Dot Design Award. Deze erkenning voor de ETD-Acadamy is fantastisch en geeft energie om deze verder te ontwikkelen. Momenteel wordt er gewerkt aan leerpaden en is het de intentie om in 2024 verbinding te maken met het Nationaal Reparateursregister. Geslaagden van specifieke reparatie gerichte opleidingen worden zichtbaar gemaakt in het register. 

Shopping Tomorrow 
Techniek Nederland participeert in Shopping Tomorrow. In 2024 wil Techniek Nederland bij Shopping Tomorrow een Expertgroep starten die zich gaat richten op een onderzoeksvraag aangaande duurzaamheid en circulariteit. Zodra hier meer over bekend is informeren wij onze leden. 

Erkenningsregeling Reparatie Consumentenelektronica 
Samen met leden en onder begeleiding van InstallQ herzien we momenteel de erkenningsregeling reparatie consumentenelektronica. De aanleiding hiervoor is dat de erkenningsregeling moet aansluiten op de Europese Ecodesign regelgeving en het Nationaal Reparateursregister. Met de overgang van de erkenningsregeling van Techniek Nederland naar InstallQ in 2021 is het noodzakelijk om de erkenningsregeling te professionaliseren en de systematiek te herzien. 

Programma ‘Samen Smart’ 
Al jaren wordt er gesproken over slimme producten en een functionerend businessmodel van verkopen en installeren. In het Programma Samen Smart gaan we met retailers en installateurs op zoek naar een klantvriendelijk businessmodel. Doel is om de kosten en opbrengsten in het businessmodel evenredig te verdelen. Ook gaan we werken aan uniformiteit, digitaliseren en kijken we naar eventueel benodigde opleidingen. Het programma is inmiddels gestart, met enkele bedrijven gaan we in clusters werken aan het programma. Het is de verwachting en het doel om in 2024 de resultaten te presenteren. De learnings uit het traject worden geanonimiseerd en universeel met alle leden gedeeld.  

Een nieuw ETD-team is een ‘nieuwe' aanpak gestart in 2022 om leden meer te betrekken. Deze elementen zijn van essentieel belang voor de voortgang van de branche. Samen met onze leden werken we aan een duurzaam ondernemersklimaat en zetten we met vertrouwen onze stappen richting de toekomst. Een toekomst die voor veel verandering gaat zorgen, hierdoor wellicht onzeker is, maar zeer zeker veel kansen gaat geven. Techniek Nederland staat haar leden bij, komt op voor de belangen van de aangesloten ondernemers en ontwikkelt producten en diensten die je helpen bij het ondernemen.

Wil je meer weten over je lidmaatschap? Of samen verkennen waar je voordelen van het lidmaatschap laat liggen? Of wil je inhoudelijk bijdragen? Neem dan vooral contact op! Ehte meerwaarde van het lidmaatschap ontstaat door betrokken te zijn bij de branche en bij Techniek Nederland.