Op termijn is bijna elke ondernemer een verkoper van zijn of haar bedrijf. Uiteraard wilt u een goede overnamesom krijgen voor uw bedrijf. In een ander artikel beschrijven wij hoe u uw bedrijf kunt waarderen. In dit artikel gaan we in op hoe u uw waarde van uw bedrijf kan maximaliseren en welke rol een externe adviseur hierin speelt?
Er bestaat niet zoiets als de ‘absolute waarde’ van uw onderneming. Uw waarden en die van anderen spelen altijd mee, weet wat voor potentiële kopers belangrijk is en dat helpt u om uw bedrijf meer waard te maken. Ook uw persoonlijke afwegingen en valkuilen als ondernemer spelen een grote rol bij groei en verkoop van uw bedrijf.
Rendement versus risico: het is uw eigen afweging
Ondernemen is steeds uw acties afwegen om uw winst te maximaliseren. Dit betekent voor de een ‘maximaal rendement tegen acceptabel risico’ en voor de ander ‘een acceptabel rendement tegen minimaal risico’. Dit heeft alles te maken met uw waarden in het leven. Risico en rendement kunt u rationeel berekenen, maar emotioneel liggen de zaken anders. Weten welke aspecten van uw bedrijf belangrijk zijn voor u, helpt u om waardevolle keuzes te maken in aanloop naar de bedrijfsovername.
Blijf investeren en innoveren
Hoeveel is uw bedrijf nu waard en hoeveel zou het waard kunnen wórden? Dit is afhankelijk van vele factoren en de belevenis van de potentiële koper. Het is belangrijk dat uw bedrijf aantrekkelijk is voor een nieuwe eigenaar. Het gaat dan niet alleen om opruimen en schoonmaken, alles moet up-to-date blijven. Zorg dat uw bedrijf vooroploopt op de concurrentie. Blijf investeren en innoveren, dit verhoogt de waarde uw bedrijf.
Vooruitgang = delegeren, loslaten
Ook het vermijden van management- en persoonlijke valkuilen verhoogt uw rendement. Als ondernemer vervult u meerdere belangrijke rollen binnen uw bedrijf. Naarmate het bedrijf groeit, zijn deze petten vaak niet meer te combineren. Groei is alléén mogelijk als u bepaalde taken delegeert. Het helpt om de verschillende functies uit elkaar te trekken, met de bijbehorende taken, rechten en plichten. Zo kunt u bepalen welke rol u uitbesteedt en welke u zelf blijft vervullen.
Als ondernemer past u zich continu aan op de verwachtingen van de markt. Stilstand is achteruitgang. Om meer waarde te genereren, moet u continu in beweging blijven. Inspelen op trends en daarnaast oude werkwijzen vernieuwen. Ook dit vraagt van u als ondernemer de moed om los te laten. Denk onder meer aan:
- De eerste keer dat u iemand in dienst neemt;
- Het toetreden van nieuwe directeuren of eigenaren;
- Het overstappen op een andere automatisering;
- Het toelaten van externe financiers zoals banken;
- Het bedrijf reorganiseren.
Dit proces is noodzakelijk, want uiteindelijk moet de onderneming ook zonder u verder kunnen gaan / omdat de onderneming uiteindelijk ook zonder u verder moet kunnen gaan. Uw bedrijf volgt een eigen levenspad, waarbij u op elk moment kunt kiezen voor consolidatie, doorgroei of verkoop. Vroeg of laat wordt het bedrijf verkocht of opgeheven. Met de keuzes die u nu maakt, draagt u nu al bij aan een goede waardering en prijs straks bij verkoop.
De rol van de externe adviseur
Vóór de daadwerkelijke bedrijfsovername is het aan te bevelen uw bedrijf te laten waarderen door een onafhankelijke deskundige. Wie elke discussie met de fiscus wil uitsluiten, kan deze waardering voorleggen aan de fiscus, veelal bij familieoverdrachten. Ook dit voorkomt vervelende (en kostbare) vragen achteraf.
De uiteindelijke prijs/overnamesom komt tot stand aan de onderhandelingstafel. Hierbij spelen ook marktomstandigheden en de belangen van u en de koper een grote rol.
Let wel op een aantal belangrijke onderdelen in het overnameproces: Heeft de potentiële koper een geheimhoudingsverklaring ondertekend en vervolgens het informatiememorandum ontvangen? Dan kunnen de onderhandelingen beginnen in de vorm van een oriënterend gesprek.
Onderhandelen en begeleiding
Na dit eerste gesprek begint het feitelijke onderhandelingsproces. Hierbij is de vraag: wie gaat de onderhandelingen voeren namens u en de koper? In de praktijk is het verstandig om u door een externe deskundige te laten bijstaan. Meestal bent u beiden bij de onderhandelingen aanwezig. De koper komt dan ongetwijfeld met een groot aantal vraagpunten die hij of zij ter discussie wil stellen.
Het is belangrijk om direct afspraken te maken over de procedure en planning die partijen gaan volgen. Dit is van groot belang om te zorgen dat de onderhandelingen vlot blijven verlopen. Het helpt om te zorgen dat de emoties niet te hoog oplopen. Uw adviseur kan u hierbij begeleiden en – als het nodig is – een time out vragen.
Cruciaal: betrouwbare prognoses
Voor elke koper is de toekomstige ontwikkeling van uw bedrijf en de verwachte resultaten veel belangrijker dan de historie. Betrouwbare prognoses voor de komende jaren zijn dus cruciaal. Economische rapporten van Techniek Nederland helpen u hierbij. De prognoses verklaren de bandbreedte bij elke professionele waarde-indicatie. Tussen u en de koper kan over die inschattingen voor de toekomst discussie ontstaan.
Bedrijfsovername binnen de familie
Draagt u het bedrijf over binnen de familie? Een waardebepaling door een externe adviseur biedt ook helderheid aan uw eventuele andere kinderen. Een goede communicatie is hierbij essentieel. Stelt u financieringsmogelijkheden beschikbaar aan uw opvolger? De andere kinderen hebben hier vaak veel begrip voor als blijkt dat hun broer of zus anders de overname niet kan financieren. Communiceer hier wel over.
Tip: maak daarbij heldere afspraken voor het geval dat uw opvolger (ook als het een familielid is) het bedrijf weer binnen een aantal jaren verkoopt. Geef de familie het gevoel dat alles goed wordt geregeld.
Objectieve waarde van uw bedrijf?
Zoals wij in een ander artikel hebben uitgelegd, bestaan er verschillende rekenmethodes voor de waardebepaling. Complex werk voor een deskundige, die een objectieve waardevaststelling doet. Hij of zij noemt hierbij niet één vast bedrag, maar een waarde binnen een bandbreedte. Want dé objectieve waarde van een bedrijf bestaat niet. Op basis van die waarde, bepaalt u de prijs/overnamesom in overleg met uw adviseur. Naast de overnamesom spelen ook andere factoren een rol, bijvoorbeeld de hoogte en looptijd van de te sluiten huurovereenkomst.
De adviseur kan op een onderbouwde manier uw verwachting bijstellen, zodat u weet wat een reële vraagprijs is, vóór dat u het bedrijfsovernameproces verder ingang zet. Dit voorkomt teleurstellingen en schept realistische (financiële) verwachtingen. Als er tijdens de onderhandelingen toch discussies over de prijs ontstaan, kan de adviseur fungeren als buffer tussen partijen. Hij of zij voorkomt dat emoties hoog oplopen en maakt de onderhandeling alsnog tot een succes.