NTA 8220: norm voor beoordeling brandveiligheid elektrisch materieel

De NTA 8220 is een beoordelingsmethodiek op brandrisico’s van elektrisch materieel. De beoordelingsmethodiek is gezamenlijk onder het beheer van het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) door de verzekerings- en inspectiebranche vastgelegd in Nederlands Technische afspraken (NTA). De beoordeling is gericht op het signaleren van brandrisico’s met een elektrische oorzaak. In de NTA staat omschreven wat visueel moet worden beoordeeld en welke metingen verricht moeten worden. Het signaleren van andere risico’s, zoals veiligheid, gezondheid, welzijn of bedrijfscontinuïteit zijn geen onderdeel van deze beoordelingsmethode. De NTA 8220 is geen wettelijke verplichting maar kan een privaatrechtelijke eis zijn. Vaak maakt preventie deel uit van de verzekeringsovereenkomst en wordt in deze preventie bepaald dat de elektrisch materieel periodiek moet worden beoordeeld.

Meer informatie over de inhoud van de NTA 8220 is te vinden op www.nen.nl.    

Tot nu toe was er geen breed gedragen beoordelingsmethodiek beschikbaar specifiek gericht op het beoordelen van brandrisico met elektrische oorzaak. In de praktijk werd vaak een NEN 3140-inspectie uitgevoerd, in de hoop hiermee ook het brandrisico te beheersen. Door de beoordelingsmethodiek van NTA 8220 te gebruiken, die specifiek voor dit doel is ontwikkeld, en de inspectiescope te verbreden (naar elektrisch materieel), alsmede te beoordelen op basis van risicoanalyse, zal naar verwachting het brandrisico met een elektrische oorzaak beter worden beheerst. Met als doel een kleinere kans op brand door elektrische materieel. 

De Nederlandse wetgeving verplicht een installatie-eigenaar niet om een dergelijke inspectie te laten uitvoeren. Privaatrechtelijk kan het wel worden verplicht, bijvoorbeeld door een verzekeringsmaatschappij. Bovendien kan een installatie-eigenaar, die periodiek een inspectie laat uitvoeren, aantonen dat hij voldoet aan zijn verplichting de elektrische installatie veilig te bedrijven (zorgplicht). In geval van een ongeval kan dit belangrijk zijn. Een ander voordeel is dat de bedrijfszekerheid toeneemt en mogelijke schade wordt voorkomen.

NEN 3140 gaat over veiligheid en omvat bepalingen voor het gebruik van elektrische installaties en elektrische arbeidsmiddelen bij de arbeid, het onderhoud, de inspectie, het beheer en het werken aan of nabij elektrische installaties. De NTA 8220 gaat over brandrisico’s met een elektrische oorzaak. Beide kennen geen wettelijke verplichting, maar kunnen wel een privaatrechtelijke eis zijn. De beoordelingswerkzaamheden volgens de NEN 3140 zijn niet gelijk aan de beoordelingswerkzaamheden volgens de NTA8220. Maar zij hebben wel een zekere overlap en kunnen relatief eenvoudig tegelijk worden uitgevoerd.

Meer informatie over de inhoud van de NEN 3140 en NTA 8220 is te vinden op www.nen.nl.

De NEN 3140 is geen beoordelingsnorm voor brandrisico’s met een elektrische oorzaak, maar een norm voor het beheren van elektrische installaties gericht op arbeidsveiligheid. Vooral voor (grotere) bedrijven die hun organisatie hier naar hebben ingericht, blijft de NEN 3140 een belangrijk instrument (ook voor verzekeraars). De NTA 8220 kan in die gevallen een uitstekende aanvulling zijn voor een nog beter beheer van de (brand)risico’s van het bedrijf.

Verzekeringsmaatschappijen maken zelfstandig polisvoorwaarden en het beleid is dus per verzekeringsmaatschappij verschillend. Wel is in de markt een grote behoefte aan duidelijkheid, die met de introductie van de NTA 8220 ontstaan is. De verwachting is dat daarom veel verzekeraars in hun nieuwe polisvoorwaarden deze norm als uitgangspunt gaan gebruiken voor de voorwaarden op dit vlak. Oude polisvoorwaarden zullen nog een tijd in omloop zijn. De verzekeringsnemer kan natuurlijk altijd vragen of de NTA 8220-beoordeling (in plaats van een oude regeling) toegepast mag worden. Hiervoor zal een schriftelijke verklaring van de verzekeraar nodig zijn.

Nee. Na de beoordeling wordt een rapport opgesteld met hierin de bevindingen. Dit rapport wordt overhandigd aan de opdrachtgever. Het rapport geeft een handelingsperspectief voor de opdrachtgever en een termijn om eventuele tekortkomingen te verhelpen. De minimale eisen waaraan dit rapport moet voldoen zijn vastgelegd in de NTA 8220.

In de NTA 8220 staat beschreven wat er minimaal in het rapport opgenomen moet zijn. Uitgangspunt is dat de opdrachtgever een goed beeld krijgt van wat verbeterd moet worden en met welke urgentie. Het rapport geeft in beginsel geen oplossing, maar een constatering.  Afhankelijk van het type gebrek herstelt de opdrachtgever het mankement zelf of laat een installateur de herstelwerkzaamheden uitvoeren.

Om een NTA 8220-controle uit te kunnen voeren is kennis nodig op het gebied van risicoanalyse gericht op elektrische materieel en de brandtheorie. De NTA 8220 geeft een richting naar deze kennis, maar is geen handboek. Wettelijk gezien mag ieder vakbekwaam persoon deze controle uitvoeren. Privaatrechtelijk kunnen er wel eisen gesteld worden aan de persoon of het bedrijf. Verzekeraars kunnen bijvoorbeeld in hun verzekeringsvoorwaarden aanvullende eisen stellen. Bijvoorbeeld dat het bedrijf gecertificeerd moet zijn door SCIOS (scope10) of lid moet zijn van Techniek Nederland. Het is dus belangrijk dat de opdrachtgever op de hoogte is van zijn verzekeringsvoorwaarden en deze deelt met de inspecteur.

Om een NTA 8220-controle uit te kunnen voeren is kennis nodig op het gebied van risicoanalyse gericht op elektrische materieel en de brandtheorie. De NTA 8220 geeft een richting naar deze kennis, maar is geen handboek. Wettelijk mag ieder vakbekwaam persoon deze controle uitvoeren. Privaatrechtelijk kunnen er wel eisen gesteld worden aan de persoon of het bedrijf. Belangrijk is te weten dat de werkmethode van de NTA 8220 wezenlijk anders is dan de controle volgens de NEN 3140. De NTA is een werkmethode op basis van een risico-analysemodel waarbij metingen mede bepalend zijn. Hierdoor heeft de inspecteur andere kernkwaliteiten nodig in vergelijking met het werkterrein van de NEN 3140. De SCIOS certificatieregeling vereist dat de inspecteur in het bezit is van het door SCIOS erkende diploma scope 8 en 10 en een praktijkaudit ondergaat.

In principe kunnen de benodigde metingen worden verricht met de apparatuur die ook bij de NEN 3140-inspectie worden gebruikt. Wel is een thermografische camera naast die meetinstrumenten nodig (geen verplichting bij de NEN 3140-inspectie, maar wordt wel veel gebruikt).

De stichting SCIOS beheert en ontwikkelt een certificatieregeling ten behoeve van installatie-eigenaren en inspectie- en installatiebedrijven voor de inspectie en het onderhoud van technische installaties. Met het SCIOS-certificaat maakt het bedrijf aantoonbaar dat het voldoet aan de kwaliteitseisen zoals gesteld in de regeling. De regeling ’scope 10’ omvat dat de beoordeling van het elektrisch materieel uitgevoerd moet worden volgens de NTA 8220 norm en dat er opleidingseisen worden gesteld aan de persoon die de beoordeling uitvoert. Dit is geen wettelijke verplichting, maar het kan wel een privaatrechtelijke eis zijn.

Meer informatie over deze certificatieregeling is te vinden op www.scios.nl.

Ja, een SCIOS gecertificeerd bedrijf verklaart de inspectiewerkzaamheden conform scope 10 en het inspectieplan te hebben uitgevoerd en geeft aan of er opmerkingen zijn. Die opmerkingen zijn in detail opgenomen in het inspectierapport. De eisen die aan de inspectiewerkzaamheden en de rapportage worden gesteld, zijn in de SCIOS-certificatieregeling opgenomen.

Nee, dit is niet hetzelfde. De NTA 8220 was er nog niet bij de totstandkoming van de VIER-methode. De VIER-methode heeft wel dezelfde strekking, maar de methode is met de NTA 8220 verder ontwikkeld tot een compleet beoordelingssysteem. Een extra onderdeel is bijvoorbeeld de thermografische beoordeling.

De erkende VIER-inspecteur kan NTA 8220-inspecties doen, maar voor een SCIOS-certificatie zal het bedrijf aan de scope 10-kwaliteitseisen moeten voldoen. Medewerkers moeten aantoonbaar vakbekwaam zijn conform de binnen scope 10 gestelde kennis- en bekwaamheidseisen. Er zal binnen de SCIOS-certificeringsregeling een tijdelijke overgangsmaatregel van kracht worden waarin tijdelijk medewerkers met een VIER-erkenning beoordelingen kunnen uitvoeren binnen de scope 10-regeling.

Meer informatie over deze overgangsmaatregel is te vinden op www.scios.nl.

De Etalage van Wij Techniek geeft een overzicht van alle opleidingen, cursussen en trainingen die voor de installatiebedrijven interessant kunnen zijn.
De opleidingsinstituten die opleidingen verzorgen voor de SCIOS scopes 8 en 10 staan vermeld op de website van SCIOS. Het examen kan worden afgelegd bij door SCIOS erkende examenbureaus.