Veelgestelde ondernemersvragen over de gevolgen van de coronacrisis

De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) zou eind mei 2020 aflopen. Maar de regeling krijgt een verlenging van 3 maanden. De verlengde regeling (Tozo 2) loopt van 1 juni tot met 31 augustus 2020.

De gewijzigde voorwaarden van Tozo 2 ten opzichte van de oude Tozo-regeling zijn:

• De partnerinkomenstoets wordt uitgevoerd als u de aanvullende uitkering levensonderhoud aanvraagt. De partnerinkomenstoets houdt in dat het inkomen van de partner meetelt voor het bepalen van de hoogte van uitkering. Als het huishoudinkomen boven het sociaal minimum komt, kunt u geen aanspraak maken op Tozo 2-uitkering levensonderhoud.
• Voor de aanvraag lening bedrijfskapitaal geldt dat u moet verklaren dat er geen surseance van betaling of faillissement is aangevraagd of verkregen voor uzelf, uw onderneming of één van de vennoten waarmee u samenwerkt. Als dit wel het geval is, komt u niet in aanmerking voor Tozo lening bedrijfskapitaal.

Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

• De Nederlandse overheid gaat voor 95% garant staan aan overbruggingskredieten voor kleine ondernemingen met een relatief kleine financieringsbehoefte (van € 10.000 tot € 50.000).
• De lening staat open voor ondernemers met een omzet vanaf € 50.000 die voor de coronacrisis voldoende winstgevend waren en die zijn ingeschreven in de KVK voor 1 januari 2019.
• Onder de KKC-regeling kunnen ondernemers een lening aanvragen van minimaal € 10.000 tot maximaal € 50.000. De looptijd is maximaal 5 jaar, en de rente bedraagt maximaal 4%. Daarnaast betalen ondernemers aan de staat een eenmalige premie van 2% als vergoeding.
• In ieder geval de banken Rabobank, ABN AMRO, ING, de Volksbank en Triodos hebben toegezegd leningen via de regeling aan te bieden.
• Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

• Het bedrijf heeft maximaal 250 werknemers. Dat is te zien aan de inschrijving in het KVK Handelsregister.
• Het bedrijf heeft meer dan 30% omzet verloren door de coronacrisis.
• De SBI-code van het bedrijf staat op deze lijst met vastgestelde SBI-codes.
• Het bedrijf is voor 15 maart 2020 opgericht en is ingeschreven in het KVK Handelsregister.
• Het bedrijf heeft een vestiging in Nederland.
• Minimaal één vestiging van het bedrijf heeft een ander adres dan het privéadres van de eigenaar/eigenaren. Of de vestiging staat los van de privéwoning en heeft een eigen opgang of toegang.
• Het bedrijf is niet failliet en heeft geen uitstel van betaling aangevraagd bij de rechtbank.
• Het bedrijf is geen overheidsbedrijf.
• De regeling wordt de komende weken verder uitgewerkt. Meer informatie wordt zo snel mogelijk bekendgemaakt op deze website en op de website van de RVO.
• Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

De Tegemoetkoming Vaste Lasten mkb (TVL) helpt mkb-bedrijven (met maximaal 250 werknemers) bij het betalen van een deel van hun vaste lasten (exclusief loonkosten. Hiervoor bestaan de NOW- en NOW2-regelingen). De tegemoetkoming is voor bedrijven die meer dan 30% van hun omzet hebben verloren door de coronacrisis. Aanvragen kan vanaf medio juni 2020 bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De regeling geldt voor de periode vanaf 1 juni tot en met 31 augustus 2020.

• De tegemoetkoming wordt gebaseerd op het totale omzetverlies. Van het omzetverlies wordt het percentage vaste lasten berekend. Van dat percentage vaste lasten wordt een deel gecompenseerd. De exacte berekening per sector wordt nog uitgewerkt.
• Een bedrijf krijgt maximaal € 20.000 per drie maanden.
• Deze tegemoetkoming is voor de periode van 1 juni tot en met 31 augustus 2020. Aanvragen kan vanaf medio juni 2020 bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De exacte datum wordt nog bekendgemaakt.
• Ondernemers die voor de TOGS regeling in aanmerking kwamen, kunnen ook gebruik maken van de TVL. Deze sectoren staan op de lijst met vastgestelde SBI-codes.
• U kunt de tegemoetkoming vanaf medio juni 2020 aanvragen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De exacte datum wordt nog bekendgemaakt. Houd hiervoor deze website en de website van de RVO in de gaten.
• Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

In principe kan er doorgewerkt worden. Bouwplaatsen in de openlucht vormen namelijk een verminderde kans op besmetting. En voor andere locaties biedt het protocol een handreiking om besmettingsrisico te beheersen. Wel moet iedereen onderstaande richtlijnen naleven. Bespreek die voorafgaand aan het werk met elkaar:

1. Stel een corona verantwoordelijke aan op de werklocatie.
2. Houd zoveel mogelijk 1,5 meter afstand, zowel bij het vervoer naar en van de bouwplaats als op de bouwplaats zelf.
   Pas daarop het werk aan en richt te werkruimte hierop in. Splits bijvoorbeeld groepen tijdens schaft. Lunch zoveel mogelijk in de open lucht. Luncht u in de bus? Doe dat dan alleen.
   Voor situaties waar deze afstand niet altijd realiseerbaar is, worden afspraken gemaakt hoe toch veilig gewerkt kan worden in overeenstemming met de richtlijnen voor hygiëne van het RIVM.
3. Leef de hygiëneregels voor de werkplaats na:
   - Extra schoonmaken van toiletten.
   - Deurklinken goed schoonhouden.
   - Materiaal voor gedeeld gebruik reinigen, voor het desinfecteren van materialen en producten is schoonmaakalcohol van 70% (IPA) geschikt.
4. Beperk contacten met externen zo veel als mogelijk. Maak hierover afspraken met leveranciers en onderaannemers. Denk aan leveranties buiten de bouwplaats.
5. Laat de werknemers zoveel mogelijk in dezelfde teams en op dezelfde locaties werken, zodat men niet telkens met anderen in contact komt.
6. Spreek elkaar (streng) aan op (gevaar onderschattend) afwijkend gedrag en corrigeer elkaar. Neem de verantwoordelijkheid voor uzelf en collega’s. Stel vragen en meld problemen bij uw leidinggevende.
7. Schakel bij twijfel of grote onrust de arbodienst of de kenniscentra van sociale partners in (Volandis, ArboTechniek).

Indien minder dan 1,5 meter afstand echt onvermijdbaar is, wees dan extra alert en maak afspraken hoe toch veilig gewerkt kan worden in overeenstemming met de richtlijnen voor hygiëne van het RIVM.

Plan een toolboxmeeting (eventueel online) waarin je aan de werknemers aangeeft welke voorzorgsmaatregelen zijn voorgesteld om zo veilig mogelijk te kunnen werken, en bespreek met hen het beleid dat jullie hanteren.

Virussen kunnen worden overgedragen via harde materialen zoals de pen en de mobiele telefoon.
Dit gebeurt op de volgende manier: een besmette persoon krijgt het virus op de handen, bijvoorbeeld door met de hand de neus aan te raken of in de hand te hoesten. Als met die hand de pen wordt aangeraakt, kan het virus daarop komen. Als iemand anders de pen aanraakt, kan het virus op zijn of haar handen komen. Als deze persoon het gezicht aanraakt, kan het virus via de neus, mond of ogen het lichaam binnenkomen. Denk na op welke manier je het aftekenen van bonnen kunt inrichten. Hieronder staan een aantal mogelijkheden:

• De monteur tekent de werkbon zelf met goedkeuring van de klant.
• De werkbon wordt gemaild naar de klant en die tekent deze digitaal.
• Niet laten aftekenen en bij de klanten aangeven wat de reden hiervan is.
• Mensen op papier laten aftekenen met een eigen pen of een reclamepen van het bedrijf (en de klant de pen laten houden). Leg het papier op een tafel. Laat de klanten het papier zo min mogelijk aanraken.
• Was regelmatig uw handen, zodat het virus niet lang op uw handen blijft zitten.
• Smeer de huid van de handen regelmatig in met een verzorgende crème.
• Instrueer medewerkers zo min mogelijk het gezicht aan te raken.
• Geef een mobiele telefoon of tablet niet direct aan de klant, maar leg deze op een tafel en vraag de klant de mobiel of tablet niet aan te raken (alleen met een pen die hiervoor gebruikt kan worden).
• Pen/mobiel/tablet regelmatig reinigen. Dit kan met 70% isopropylalcohol doekjes of bij apparatuur die hier niet tegen bestand is met wegwerp schoonmaakdoekjes zonder alcohol. Draag bij veelvuldig of langdurig gebruik van reinigingsmiddelen beschermende handschoenen.
• In de gebruiksaanwijzing van de apparatuur staat welke reinigingsmethoden gebruikt mogen worden. Eventueel kan een beschermende hoes om de hele mobiele telefoon of tablet worden geplaatst, die het apparaat beter geschikt maakt voor reiniging en desinfectie.
• Een mobiele telefoon die door klanten is aangeraakt tijdens het bellen niet aan het gezicht houden maar handsfree gebruiken (op de luidspreker).

Als iemand besmet is met het coronavirus kan het virus door hoesten en niezen via druppels in de lucht komen. De druppels die voor een infectie kunnen zorgen, blijven niet in de lucht zweven, maar dalen snel neer. Er is nog geen bewijs dat deze druppels langere tijd in de lucht blijven en zich zo kunnen verspreiden. Momenteel wordt aangenomen dat men via de lucht alleen binnen circa 1,5 meter van een besmette persoon besmet kan raken.

De druppels die voor besmetting kunnen zorgen, komen niet in een ventilatiesysteem of het filtermateriaal van woningen en utiliteitsgebouwen terecht. Het is daarom veilig om de ventilatiekanalen in woningen en utiliteitsgebouwen mechanisch te reinigen. Er zijn geen extra aanvullende persoonlijke beschermingsmiddelen nodig, die normaal ook niet worden gedragen.

Als iemand besmet is met het nieuwe coronavirus COVID-19 kan het virus door hoesten en niezen via druppels in de lucht komen. De druppels die voor een infectie kunnen zorgen, blijven niet in de lucht zweven, maar dalen snel neer. Er is nog geen bewijs dat deze druppels langere tijd in de lucht kunnen blijven en zich zo kunnen verspreiden. Momenteel wordt aangenomen dat men via de lucht alleen binnen 2 meter van een besmette persoon besmet kan raken. De druppels die voor besmetting kunnen zorgen, zullen niet in een ventilatiesysteem of het filtermateriaal terecht komen. Het is daarom veilig om aan een luchtbehandelingskast te werken. Er zijn geen extra persoonlijke beschermingsmiddelen nodig.

Een uitzondering hierop zijn de luchtbehandelingskasten in gebouwen waar speciale medische ‘aerosolvormende’ handelingen worden uitgevoerd. Dit kan voorkomen in ziekenhuizen, verpleeghuizen en hospices. Bij deze handelingen komen speciale fijne druppeltjes vrij, die wel via de lucht in de luchtbehandelingskast terecht kunnen komen. Bij het werken aan de luchtbehandelingskast zelf zijn waarschijnlijk onvoldoende van deze druppeltjes aanwezig om nog een besmetting te kunnen leiden. Als men zodanig werk doet dat men de ongefilterde luchtstroom met aerosolen kan inademen, wordt geadviseerd om voor de zekerheid beheersmaatregelen te treffen (FFP2 mondmasker of adembescherming met verwisselbare filters P2, handschoenen en wegwerpoverall over de kleding).

Het is belangrijk contact te vermijden en 1,5 meter afstand tot elkaar te bewaren. Neem de volgende aandachtspunten in acht:

• Ga niet naar het werk bij een Corona-infectie van uzelf of een gezinslid.
• Ga niet naar het werk bij verkoudheidsklachten, hoesten of koorts.
• Ga niet naar het werk als een gezinslid koorts heeft. U kunt pas weer naar het werk gaan als u zelf of uw gezinslid minimaal 24 uur klachtenvrij is.
• Medewerkers in cruciale beroepsgroepen en vitale processen zijn hiervan uitgezonderd; zij blijven alleen thuis als zij zelf klachten met koorts hebben (neusverkouden, keelpijn, niezen, hoesten en verhoging tot 38 graden of koorts)*.

* Zie hiervoor: Vitale processen en cruciale beroepen: zie informatie van de Rijksoverheid.

Algemene maatregelen

• Schud geen handen.
• Was regelmatig uw handen en/of maak gebruik van desinfecterende handgel met minimaal 70% alcohol. Was uw handen minstens 6x per dag, volgens de instructie. In ieder geval voor het eten, na toiletbezoek, na het reizen met het openbaar vervoer, na het schoonmaken.
• Raak uw gezicht niet of zo weinig mogelijk aan,
• Nies en hoest in de elleboog, neem zelf papieren zakdoekjes mee. Gooi die na één keer gebruik weg en was dan uw handen.
• Houd zoveel mogelijk 1,5 meter afstand, zowel bij het vervoer naar en van de werkplek als op de werkplek zelf.
• Pas daarop het werk aan en richt de werkplek hierop in.
• Indien minder dan 1,5 meter onvermijdbaar is, wees dan streng op RIVM hygiëneregels.
• Maak regelmatig schoon. Als het kan spullen desinfecteren met 70% isopropylalcoholdoekjes
• Deel uw gereedschap en telefoon niet met anderen.
• Houd materieel, gereedschap en PBM’s schoon.
• Ventileer de werk- en kantoorruimte.
• Werk zoveel mogelijk in vaste teams.

In de schaftkeet of vergaderruimte

• Hang de regels en instructies op.
• Bepaal een maximumaantal aanwezigen in de ruimte, zodanig dat iedereen 1,5 meter afstand kan houden.
• Houd ook bij het betreden van een ruimte rekening met 1,5 meter afstand.
• Spreid de schafttijden of bied extra ruimtes en schaftplekken aan.
• Bij instructie en toolboxen, wees er alert op dat iedereen op 1,5 meter van andere personen kan blijven. Geef de instructie eventueel in meerder kleine groepen.
• Instrueer de medewerkers en deelnemers aan de vergadering vooraf.
• Zorg dat de ruimtes vaker schoongemaakt worden en dat er zeep/ontsmettingsmiddel en wegwerphanddoeken aanwezig zijn.
• Overleg met leveranciers, onderaannemers, opdrachtgevers: leg waar mogelijk telefonisch contact.

De inspecties kunnen in principe doorgaan, mits voldaan wordt aan het protocol.

In principe kan er doorgewerkt worden. Het protocol biedt een handreiking om besmettingsrisico’s te beheersen. Wel moet iedereen onderstaande richtlijnen naleven:

1. Stel een coronaverantwoordelijke aan op de werklocatie.
2. Houd zoveel mogelijk 1,5 meter afstand, zowel bij het vervoer naar en van de bouwplaats als op de bouwplaats zelf.
   Pas daarop het werk aan en richt te werkruimte hierop in. Splits bijvoorbeeld groepen tijdens schaft. Lunch zoveel mogelijk in de open lucht. Luncht u in de bus? Doe dat dan alleen.
   Voor situaties waar deze afstand niet altijd realiseerbaar is, worden afspraken gemaakt hoe toch veilig gewerkt kan worden in overeenstemming met de richtlijnen voor hygiëne van het RIVM.
3. Leef de hygiëneregels voor de werkplaats na:
   - Extra schoonmaken van toiletten.
   - Deurklinken goed schoonhouden.
   - Materiaal voor gedeeld gebruik reinigen, voor het desinfecteren van materialen en producten is schoonmaakalcohol van 70% (IPA) geschikt.
4. Beperk contacten met externen zo veel als mogelijk. Maak hierover afspraken met leveranciers en onderaannemers. Denk aan leveranties buiten de bouwplaats.
5. Laat de werknemers zoveel mogelijk in dezelfde teams en op dezelfde locaties werken, zodat men niet telkens met anderen in contact komt.
6. Spreek elkaar (streng) aan op (gevaar onderschattend) afwijkend gedrag en corrigeer elkaar. Neem de verantwoordelijkheid voor uzelf en collega’s. Stel vragen en meld problemen bij uw leidinggevende.
7. Schakel bij twijfel of grote onrust de arbodienst of de kenniscentra van sociale partners in (Volandis, ArboTechniek).

Indien minder dan 1,5 meter afstand echt onvermijdbaar is, wees dan extra alert en maak afspraken hoe toch veilig gewerkt kan worden in overeenstemming met de richtlijnen voor hygiëne van het RIVM.

Plan een toolboxmeeting (eventueel online) waarin u aan de werknemers aangeeft welke voorzorgsmaatregelen zijn voorgesteld om zo veilig mogelijk te kunnen werken, en bespreek met hen het beleid dat jullie hanteren.

Het uitgangspunt blijft altijd: we werken veilig of we werken niet. Maar wees zo creatief mogelijk in het bedenken van oplossingen. Overleg met de opdrachtgever over de mogelijkheden.

Denk daarbij aan:

• Kunt u het werk uitstellen?
• kunt u ander werk eerst uitvoeren?
• Is het mogelijk op te schalen, dus veiliger te werken dan nodig is. Voorbeelden zijn:
  - Halfgelaats- en volgelaatsmaskers
  - Aangeblazen maskers/helmen
  - De mensen die bij bepaalde klussen al met perslucht (flessenlucht) of leeflucht (slangen) werken, kunnen kijken of zij het gebruik uitbreiden. Hierbij moet wel aan alle eisen voldaan blijven worden (maximaal 2 uur, opgeleide personen, enzovoort).

Het nieuwe coronavirus kan zich in ontlasting en het rioolwater bevinden. Het is nog niet duidelijk of dit zoveel virus bevat dat mensen er werkelijk ziek van kunnen worden. Voor de zekerheid gaan we hier wel vanuit.

Algemene maatregelen
Het is altijd noodzakelijk om preventieve maatregelen te nemen wanneer blootstelling aan afval- of rioolwater kan plaatsvinden vanwege de aanwezigheid van zeer veel verschillende ziekteverwekkers. Dit staat los van de mogelijke blootstelling aan het coronavirus. De maatregelen die getroffen moeten worden zijn vergelijkbaar met de maatregelen die getroffen moeten worden om blootstelling aan andere ziekteverwekkers in het water te voorkomen, zoals bacteriën. In de arbocatalogus van de waterschappen vindt u informatie hierover.
Het is belangrijk om direct contact met het afval- of rioolwater te vermijden. Voorkom verneveling en opspatten van water zoveel mogelijk. Als direct contact toch nodig is of kan plaatsvinden, draag dan waterdichte handschoenen en een veiligheidsbril. U kunt dunne wegwerp nitrilhandschoenen dragen onder de normale werkhandschoenen of dikkere katoen versterkte waterdichte handschoenen. Draag als de kleding besmet kan raken, beschermende kleding, zoals een wegwerpoverall of een overall en laarzen die u kunt afspoelen.
Goede persoonlijke hygiëne is belangrijk: was de handen vaak (ook na het dragen van handschoenen) en raak uw gezicht niet aan met uw handen. Bij het uittrekken of afdoen van persoonlijke beschermingsmiddelen kan een hoge blootstelling aan biologische agentia plaatsvinden als dit niet in de juiste volgorde plaatsvindt. De juiste volgorde van uittrekken is volgens de voorschriften uit de Arbocatalogus van de waterschappen:

• Maak eerst de handschoenen en laarzen/schoenen (ook profiel) schoon met bijvoorbeeld water en een borstel.
• Gooi de borstel in een afvalzak.
• Trek de overall binnenste buiten uit en stop deze in de zak.
• Doe de handschoenen uit (ook binnenste buiten) en stop deze ook in de zak.
• Doe de eventuele adembescherming af en gooi eventueel het wegwerpgedeelte weg (in de zak).
• Maak de zak dicht.
• Was goed je handen.

Aanvullende maatregelen
Bij werkzaamheden waar nevel wordt gevormd, kan de ontlasting of het rioolwater zich via druppeltjes in de lucht verspreiden waardoor het ingeademd kan worden. Dit kan gebeuren bij processen waar nevelvorming plaatsvindt, tijdens het schoonspuiten van vervuilde oppervlakten en/of bij werken met een hogedrukreiniger. Ga na of u de werkzaamheden later of op een andere wijze kunt uitvoeren, zodat er geen nevelvorming plaatsvindt. Is dit niet mogelijk, dan is het belangrijk om adembescherming te dragen. Bijvoorbeeld een volgelaatsmasker met verwisselbaar P3 filter. Een halfgelaatsmasker met P3 filter en een veiligheidsbril kan ook.
Let op: ademhalingsbeschermingsmiddelen moeten altijd worden gedragen bij processen waarbij nevels kunnen vrijkomen vanwege de aanwezigheid van diverse schadelijke biologische agentia in riool- en afvalwater, los van de mogelijke aanwezigheid van het coronavirus.
N.B. Denk bij het voorkomen van blootstelling niet alleen aan de werknemers die het werk uitvoeren, maar ook aan omstanders en omwonenden.

De Coronaverantwoordelijke ziet toe op het naleven van alle coronaregels. Hij of zij spreekt collega’s aan op eventuele overtredingen op de regels. Hij geeft uitleg en instructies. Hiervoor is een toolbox gemaakt (zie Helpdesk Corona Bouw & Techniek).

Deze verantwoordelijke moet op de hoogte zijn van het protocol ‘Samen veilig doorwerken’ en de dagindeling van de bouwvakker. Hij of zij moet voldoende overwicht hebben op collega’s. Om bij te blijven kijkt de Corona verantwoordelijke regelmatig op de website.

Meerwaarde van de verantwoordelijke ligt ook in het bedenken van oplossingen bij knelpunten op het gebied van samen werken binnen 1,5 meter afstand.

Het virus wordt gedood met middelen die goed ontvetten. Gebruik daarom:

1. Huishoudelijke schoonmaakmiddelen die goed ontvetten.
2. Isopropylalcohol (IPA) van 70%.
3. Alcohol van 70%.

Berg wasbare poetsdoeken na gebruik op in een gesloten zak en was ze bij 60˚ Celsius of hoger. Er zijn wegwerpdoekjes beschikbaar die doordrenkt zijn in deze middelen. Deze doekjes zijn zeer praktisch in het gebruik. Stop gebruikte doekjes in een afgesloten afvalbak of afvalzak. Let op met het gebruik van IPA en alcohol bij beeldschermen en apparatuur!

• Zorg dat er reinigingsdoekjes in de dixie liggen.
• Elke gebruiker maakt voor en na gebruik de deurknop en de wc-bril schoon.
• Gooi de gebruikte doekjes in een afsluitbare afvalemmer weg.
• Was uw handen voor gebruik van het toilet.
• Gooi voor gebruik van het toilet een aantal toiletblaadjes in de dixie, om plonzen en spatten tijdens gebruik te verminderen.
• Maak de wc-bril na gebruik van het toilet schoon met een doekje en was je handen.
• Zorg dat er voorzieningen zijn voor handen wassen. Desnoods een jerrycan met water met daarnaast zeep!

Naast dit schoonmaken door de gebruikers, moet de dixie tussendoor goed schoongemaakt worden door de schoonmakers.

Ja, de schoonmaak kan normaal doorgaan. Uitgangspunt hierbij is dat niemand met luchtwegklachten of koorts naar het werk komt en dat iedereen de instructies van de overheid voor hygiëne naleeft. De schoonmaker werkt volgens de voor de sector geldende voorschriften voor het schoonmaken. Als de schoonmaker ziek is, zorg dan voor vervanging of regel de schoonmaak onderling. Het is essentieel dat de keet schoon is.

Cabines worden soms gedeeld tussen personen. En ja, die moeten ook extra schoongemaakt worden om overdracht van het virus via aanrakingsvlakken te voorkomen.

Maak bij elke wissel handgrepen, alle bedieningspanelen, zoals stuur, pook en joysticks schoon!

Gebruik hiervoor alcohol doekjes 70%, Isopropylalcohol (IPA) van 70% of een goed ontvettend schoonmaakmiddel.

Steigers worden gebruikt door meerdere personen. Vlakken die met de handen worden aangeraakt kunnen schoongemaakt worden met water en zeep. Een alternatief is om werkhandschoenen te dragen en deze bij elke pauze te vervangen. Was daarna goed je handen.

• Was uw handen regelmatig, in ieder geval:
  - Voor u naar buiten gaat.
  - Als u weer thuiskomt.
  - Als u uw neus hebt gesnoten.
  - Voor het eten.
  - Nadat u de wc bent geweest.
• Was uw handen 20 seconden lang met water en zeep. Droog uw handen goed.
• Hoest en nies in de binnenkant van uw elleboog.
• Gebruik papieren zakdoekjes om uw neus te snuiten en gooi deze daarna weg.
• Was daarna uw handen. 
• Schud geen handen.
• Houd 1,5 meter afstand (2 armlengtes) van anderen.

Iedereen heeft in deze tijd de verantwoording om te zorgen dat de werkplek schoon blijft, maar de hoofdaannemer is verantwoordelijk voor het schoonhouden van de keet en de toiletten.

Ja, vaak is dit wel mogelijk. Voor zo’n werknemer is het vanzelfsprekend extra belangrijk om de richtlijnen en voorzorgsmaatregelen van het RIVM en de Rijksoverheid goed op te volgen. Dat betekent onder andere ook: geen werk op locaties met coronapatiënten, alléén reizen naar het werk en in het werk minstens 1,5 meter afstand houden. Aanvullend kan het nodig zijn om bepaalde werkzaamheden anders in te delen of uit te stellen. Inventariseer de mogelijke risico’s en oplossingen (Welke werkzaamheden verricht de werknemer? Waar is contact met andere mensen mogelijk? Wat zijn dat voor mensen (denk aan onderhoud in een ziekenhuis)? Zijn andere werkzaamheden mogelijk?). De bedrijfsarts kan middels een preventief spreekuur de risico’s beoordelen en advies geven aan de werknemer en het bedrijf.
Als je zelf geen bedrijfsarts hebt, bijvoorbeeld omdat je zzp-er bent, neem dan contact op met de helpdesk via Helpdesk Corona Bouw & Techniek.

Welke werkzaamheden mag een medewerker die valt onder een corona-risicogroep verrichten?

Iemand uit een risicogroep* mag werken, maar het moet wel verantwoord blijven. Dit betekent: geen werk doen in hoog risico-omstandigheden, zoals:

• Werkzaamheden bij mensen thuis die het nieuwe coronavirus hebben.
• Werkzaamheden bij mensen thuis die verkoudheidsklachten hebben, omdat het moeilijk is om het onderscheid te maken.
• Werkzaamheden heel dichtbij andere mensen, bij mensen thuis of op een ander project (minder dan 1,5 meter afstand).
• Werkzaamheden op plekken waar handen niet regelmatig gewassen kunnen worden.
• Werkzaamheden aan klimaatinstallaties van ziekenhuizen.

* Risicogroepen zijn mensen met:

• Afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen.
• Chronische hartaandoeningen.
• Diabetes mellitus (suikerziekte).
• Ernstige nieraandoeningen die leiden tot dialyse of niertransplantatie.
• Verminderde weerstand tegen infecties:
  - Door medicatie voor auto-immuunziekten.na orgaantransplantatie.
  - Bij hematologische aandoeningen (bloedziekten).
  - Bij aangeboren of op latere leeftijd ontstane afweerstoornissen waarvoor behandeling nodig is.
  - Bij chemotherapie en/of bestraling bij kankerpatiënten.
  - Een hiv-infectie (in overleg met de behandelaar).

Het is goed om bij twijfel de bedrijfsarts of arbodienst te vragen om advies. Een bedrijfsarts is de juiste persoon om iets te kunnen en mogen zeggen over of iemand mag werken en in welke omstandigheden.

Als mensen met bepaalde gezondheidsklachten besmet worden met het coronavirus, dan verloopt de ziekte ernstiger. De kans op opname in het ziekenhuis is bijvoorbeeld groter.
Mensen met de volgende gezondheidsklachten vallen onder de kwetsbare groepen:

• Afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen.
• Chronische hartaandoeningen.
• Diabetes mellitus.
• Ernstige nieraandoeningen die leiden tot dialyse of niertransplantatie.
• Verminderde weerstand tegen infecties:
  - Door medicatie voor auto-immuunziekte.
  - Na orgaantransplantatie.
  - Bij hematologische aandoeningen.
  - Bij aangeboren of op latere leeftijd ontstane afweerstoornissen waarvoor behandeling nodig is.
  - Bij chemotherapie en/of bestraling bij kankerpatiënten.
• Een hiv-infectie in overleg met de hiv-behandelaar.
• Zwangeren (met name na 28 weken zwangerschap).

Als u twijfelt, neem dan contact op met uw bedrijfsarts. Als u geen bedrijfsarts hebt, bijvoorbeeld omdat u zzp-er bent, neem dan contact op met de Helpdesk Corona Bouw & Techniek via telefoon, mail of chat. Wij brengen u dan in contact met een bedrijfsarts.

De werknemer moet voorkomen dat hij/zij ziek wordt en daarmee de kwetsbare persoon besmet. Het is dan voor zo’n werknemer vanzelfsprekend extra belangrijk om de richtlijnen en voorzorgsmaatregelen van het RIVM en de Rijksoverheid goed op te volgen. Dat betekent onder meer ook: geen werk op locaties met coronapatiënten, alléén reizen naar het werk en in het werk minstens 1,5 meter afstand houden. Een goed passende oplossing vinden, zal in de praktijk vaak maatwerk zijn en vragen om goed overleg tussen alle partijen. Hierbij spelen ook psychologische factoren als angst en spanning een rol, ook die moeten met elkaar besproken worden.

De werknemer kan advies aan de bedrijfsarts vragen. Zzp-ers en DGA’s kunnen contact opnemen met de helpdesk via Helpdesk Corona Bouw & Techniek.

Voor informatie over de arbeidsrechtelijke gevolgen verwijzen we u naar de informatie op de websites van de werkgeversorganisaties en vakbonden.

Er is geen bewijs dat het aanbrengen van een schot/scherm nog extra toevoegt aan de regels die gelden voor samen reizen (zie hieronder). Ook kan het aanbrengen van een schot/scherm in de auto de verkeersveiligheid (bijvoorbeeld het zicht rondom) belemmeren.
Als je overweegt dit als extra maatregel te nemen als samen reizen écht onvermijdelijk is, houd er dan rekening mee dat het zicht in de auto in ieder geval niet belemmerd wordt. En dat ook dit schot/scherm na iedere rit schoongemaakt moet worden.

Reis alleen samen als apart vervoer niet geregeld kan worden. Zoek eerst andere mogelijkheden, zoals:

1. Iedereen reist op eigen gelegenheid.
2. Met openbaar vervoer reizen.
3. Iemand anders inplannen die wel eigen vervoer (en een rijbewijs) heeft.
4. De klus met minder mensen uitvoeren.
5. De klus later uitvoeren als apart reizen wel mogelijk is (bijvoorbeeld als OV rijdt).

Alleen als u kunt onderbouwen dat die opties niet kunnen, mag u samen reizen. Hanteer dan de volgende aanwijzingen:

• Houd onderling zoveel mogelijk afstand, houd bij in- en uitstappen 1,5 meter aan.
• Zorg voor extra ventilatie in vervoersmiddel, bij mooi weer door het raam te openen bijvoorbeeld of anders door het ventilatiesysteem te gebruiken.
• Neem telkens op dezelfde plek plaats.
• Zorg voor optimale hygiëne door de bedieningsmiddelen extra te reinigen (zoals stuur, versnellingspook, deurklink en touchscreen) en regelmatig te desinfecteren met 70% isopropylalcoholdoekjes (IPA-doekjes).

Zoek eerst andere mogelijkheden, zoals:

• Met openbaar vervoer reizen.
• Iemand anders inplannen die wel eigen vervoer (en een rijbewijs) heeft.
• De klus met minder mensen uitvoeren.
• De klus later op de dag uitvoeren als apart reizen wel mogelijk is (bijvoorbeeld als OV rijdt).

Alleen als je kunt onderbouwen dat die opties niet kunnen, mag je samen reizen. Hanteer dan de volgende aanwijzingen:

• Houd onderling zoveel mogelijk afstand, bij reizen met meer dan 2 personen in ieder geval 1,5 meter. Dit geldt ook bij in- en uitstappen.
• Zorg voor extra ventilatie in vervoersmiddel, bij mooi weer door het raam te openen bijvoorbeeld of anders door het ventilatiesysteem te gebruiken.
• Neem telkens op dezelfde plek plaats.
• Zorg voor optimale hygiëne door de bedieningsmiddelen extra te reinigen (zoals stuur, versnellingspook, deurklink en touchscreen) en regelmatig te desinfecteren met 70% isopropylalcoholdoekjes (IPA-doekjes).

Handhaving:

• U kunt worden beboet indien u met 3 of meer personen in een auto zit en dichter dan 1,5 meter van elkaar bent (tenzij u een gezin vormt of huisgenoten bent).

Er is onderzocht of het mogelijk is om veilig samen te kunnen rijden, bijvoorbeeld door het toevoegen van schermen of platen tussen medewerkers in het vervoermiddel. Conclusie is dat een plaat of scherm tussen personen het coronavirus wellicht enigszins kan tegenhouden, maar er is geen enkele onderbouwing voor dat dit voldoende is en bij welke grootte het voldoende helpt. In de protocollen en onderbouwingen waar we ons aan moeten houden staan de platen niet als beheersmaatregel genoemd. Ook voor de platen bij kassières en dergelijke is geen onderbouwing te vinden. Ook bestaat de kans dat een plaat of scherm de verkeersveiligheid, bijvoorbeeld door verminderd zicht, kan beïnvloeden. De platen en schermen worden ook niet geadviseerd als een legitieme beheersmaatregel.

Bij samen reizen is het moeilijk om 1,5 meter afstand tot elkaar te houden. Het is dan belangrijk om de volgende stappen te volgen:

• Stel vast of er een noodzaak is om samen te reizen.
• Kom zoveel mogelijk alléén naar het werk.
• Reis alleen samen, als apart vervoer niet geregeld kan worden.

Als er toch samen gereisd moet worden, hanteer dan de volgende aanwijzingen:

• Houd onderling zoveel mogelijk afstand, bij reizen met meer dan 2 personen in ieder geval 1,5 meter. Dit geldt ook bij in- en uitstappen.
• Zorg voor extra ventilatie in het vervoersmiddel, bijvoorbeeld door bij mooi weer het raam te openen of anders het ventilatiesysteem te gebruiken.
• Neem telkens op dezelfde plek plaats.
• Zorg voor optimale hygiëne door de bedieningsmiddelen extra te reinigen (zoals stuur, versnellingspook, deurklink en touchscreen) en regelmatig te desinfecteren met 70% isopropylalcoholdoekjes.

Het is niet nodig persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen.

Handhaving:

• U kunt worden beboet indien u met 3 of meer personen in een auto zit en dichter dan 1,5 meter van elkaar bent (tenzij u een gezin vormt of huisgenoten bent).

Alleen als u kunt onderbouwen dat andere opties niet kunnen, mag u samen reizen. Hanteer dan de volgende aanwijzingen:

• Houd onderling zoveel mogelijk afstand, bij reizen met meer dan 2 personen in ieder geval 1,5 meter. Dit geldt ook bij in- en uitstappen.
• Zorg voor extra ventilatie in vervoersmiddel, bij mooi weer door het raam te openen bijvoorbeeld of anders door het ventilatiesysteem te gebruiken.
• Neem telkens op dezelfde plek plaats.
• Zorg voor optimale hygiëne door de bedieningsmiddelen extra te reinigen (zoals stuur, versnellingspook, deurklink, touchscreen) en regelmatig te desinfecteren met 70% isopropylalcoholdoekjes (IPA-doekjes).

Handhaving:

• U kunt worden beboet indien u met 3 of meer personen in een auto zit en dichter dan 1,5 meter van elkaar bent (tenzij u een gezin vormt of huisgenoten bent).

Bij samenwerken, tillen, laden en lossen is niet altijd afstand te houden.

Ga eerst na of het anders opgelost kan worden, denk daarbij creatief. Ga in ieder geval na:

• Is de klus noodzakelijk of kan deze uitgesteld worden?
• Is de klus op een andere manier uit te voeren? Denk bijvoorbeeld aan:
  - Til en verplaats mechanisch in plaats van samen.
  - Overleg in groepjes van maximaal drie personen.
  - Gebruik hulpmiddelen om iets op zijn plek houden.

Kun je werken op korte afstand niet vermijden, houd je dan aan de volgende regels:

• Maak afspraken over veilig werken. Betrek daarbij de coronaverantwoordelijke. Gebruik de TRA-methodiek als je daar gewoonlijk ook mee werkt.
• Onderzoek of afschermen mogelijk is.
• Raak voor zover mogelijk niet dezelfde oppervlakken aan. Blijf ieder aan een kant als dat mogelijk is.
• Volg de hygiëneregels:
  - Raak je gezicht niet aan.
  - Nies en hoest in je elleboog.
  - Neem eigen papieren zakdoekjes mee en gooi deze na een keer gebruiken weg in een afgesloten prullenbak of zak. Was daarna je handen.
• Heb je twijfel of je het moet doen; stop dan met je werk en overleg!
• Blijven er vragen bel je arbodienst of de Helpdesk Corona Bouw & Techniek.

Het dragen van een masker of gezichtsscherm is geen geaccepteerde oplossing om samenwerken binnen 1,5 meter mogelijk te maken zonder het hanteren van de hieronder genoemde afspraken. Als je die afspraken hanteert, dan is een volgelaatsmasker of gezichtsscherm niet nodig.

Mocht je gebruik maken van een masker of scherm maak ook dat regelmatig schoon met een sopje met een goed ontvettende zeep, met isopropylalcohol (70%) of met alcohol (70%).

De afspraken over werken binnen 1,5 meter zijn:

• Ga eerst na of je het anders kunt oplossen, denk creatief. Ga in ieder geval na:
  - Is de klus noodzakelijk of kan deze uitgesteld worden?
  - Is de klus op een andere manier uit te voeren? Denk bijvoorbeeld aan:
  * Til en verplaats mechanisch in plaats van samen.
  * Overleg in groepjes van maximaal drie personen.
  * Gebruik hulpmiddelen om iets op zijn plek houden.
• Kun je werken op korte afstand niet vermijden, houd je dan aan de volgende regels:
  - Maak afspraken over veilig werken. Betrek daarbij de coronaverantwoordelijke. Gebruik de TRA-methodiek als je daar gewoonlijk ook mee werkt.
  - Onderzoek of afschermen mogelijk is.
  - Raak voor zover mogelijk niet dezelfde oppervlakken aan. Blijf ieder aan een kant als dat mogelijk is.
  - Volg de hygiëneregels:
  * Raak je gezicht niet aan.
  * Nies en hoest in je elleboog.
  * Neem eigen papieren zakdoekjes mee en gooi deze na één keer gebruiken weg in een afgesloten prullenbak of zak. Was daarna je handen.
• Heb je twijfel of je het moet doen; stop dan met je werk en overleg!
• Blijven er vragen bel je arbodienst of de Helpdesk Corona Bouw & Techniek: 085 080 15 44 (bereikbaar tussen 8:30 en 17:00 uur).

Niet alle beroepen lenen zich voor thuiswerken. Voor het werk op de bouwplaats en bij consumenten thuis is verplaatsing dus wel degelijk noodzakelijk en dat kan ook gewoon binnen de richtlijnen van de overheid. Minister Grapperhaus heeft dit als volgt verwoord: "U werkt thuis als dat kan. Maar niet ieder beroep leent zich daarvoor, bijvoorbeeld in de Bouw" [en techniek]. Dan houdt u zich aan de algemene richtlijnen van de overheid.

Op deze poster zijn tips opgenomen over het veilig thuiswerken.

Ben je licht neusverkouden, heb je keelpijn, hoest je of heb je koorts? Blijf dan thuis, ga niet naar je werk. Neem telefonisch contact met je huisarts of de huisartsenpost op als de klachten verergeren. Ga niet naar de huisarts of huisartsenpost toe. Je kunt dan anderen die daar aanwezig zijn besmetten. De huisarts stelt aan de hand van een aantal vragen vast wat er aan de hand is en vertelt wat je eventueel moet doen.

Meer weten over het coronavirus en wat je moet doen? Je vindt duidelijke informatie van de huisartsen op 'thuisarts'.

Hierover zijn geen afspraken gemaakt binnen het protocol 'Samen veilig doorwerken'. U kunt het beste contact opnemen met uw bedrijfsarts voor advies.
Als u zzp-er bent, neem dan contact op met de Helpdesk Corona Bouw & Techniek. Hier zijn bedrijfsartsen beschikbaar voor werkenden zonder bedrijfsarts.

Het RIVM geeft aan dat mensen met hooikoorts gewoon naar buiten mogen zolang het echt om hooikoorts gaat. Kenmerken zijn:

• Elk jaar dezelfde klachten in ongeveer dezelfde periode.
• Hooikoortsmedicatie heeft effect.

Zodra de klachten anders aanvoelen moet de werknemer thuis blijven. Hooikoortspatiënten kennen het verschil tussen hooikoortsklachten en andersoortige klachten doorgaans goed. Klachten die anders aanvoelen zijn onder andere:

• Keelpijn.
• Een kuch.
• Hoesten.
• Algehele malaise.
• Koorts.

Overleg bij twijfel met de bedrijfsarts. Als u geen bedrijfsarts hebt (zzp-er), dan kunt u gebruik maken van de bedrijfsartsen van de helpdesk corona.

Het is belangrijk om in de elleboog te niezen en regelmatig de handen te wassen.

Omstanders (of bewoners) kunnen wel onrustig worden van een niezende medewerker. Hou rekening met deze angst. Bewoners mogen weigeren om iemand in hun huis te laten.

De huidige situatie rond het coronavirus zou zomaar langer kunnen gaan duren. Daarom heeft de SSVV (Stichting Samenwerking voor Veiligheid, eigenaar VCA) gisteren besloten de volgende maatregelen te nemen. Deze gelden voor alle diploma’s en certificaten uit het Centraal Diploma Register (B-VCA, VOL-VCA, VIL-VCU, SOG-petrochemie en SOG-steigerbouw, hierna aangeduid als 'diploma').

1. Diplomahouders van wie het diploma na 12 maart 2020 verloopt (of is verlopen), krijgen dispensatie voor een periode tot maximaal drie maanden nadat de overheid haar maatregelen op het gebied van sociale onthouding en fysiek afstand houden, intrekt. Op dit moment duren deze maatregelen nog minimaal tot en met 6 april 2020. Dit betekent dat de dispensatie voorlopig geldt tot en met 6 juli 2020. Tijdens deze periode mogen de diplomahouders tijdelijk met hun verlopen diploma blijven werken.
2. Deze regeling geldt ook voor medewerkers van VCA-gecertificeerde bedrijven die binnen drie maanden na hun indiensttreding hun VCA-diploma moeten halen. Voorwaarde is wel dat een ervaren collega (met minimaal een VOL-VCA-diploma) hen bij het werk begeleidt tot het moment dat zij wél succesvol examen hebben kunnen doen.
3. Mensen die niet in de onder 1) en 2) genoemde groepen vallen, kunnen geen beroep doen op de dispensatieregeling. Zij zullen geduld moeten hebben tot examen doen weer mogelijk is, of afspraken moeten maken met hun opdrachtgever.
4. Als de overheid besluit haar maatregelen op het gebied van sociale onthouding en fysiek afstand houden te verlengen, verlengt de einddatum van de dispensatieregeling mee. Bijvoorbeeld: de overheid besluit haar maatregelen te verlengen tot en met 1 juli. De dispensatieregeling geldt dan tot en met 1 oktober.
5. We vragen mensen hun examen op tijd in te plannen, ook zolang het einde van de coronacrisis nog niet in zicht is. Mocht het examen tegen die tijd niet kunnen doorgaan, dan kan altijd weer een nieuwe datum worden gezocht. Zo willen we voorkomen dat er straks, als de coronacrisis voorbij is, een piek in de examenaanvragen ontstaat.

Met deze maatregelen wil SSVV ervoor zorgen dat het dagelijks werk zo veel mogelijk kan doorgaan, zonder dat de veiligheid op de werkvloer in het geding komt. Lees hier de maatregelen.

Vragen over B-VCA, VOL-VCA, VIL-VCU, SOG-petrochemie en SOG-steigerbouw? Stel deze aan de communicatieadviseur van SSVV, Pieter van Hofwegen via hofwegen@ssvv.nl.

In principe moet iedereen zoveel als mogelijk vanuit huis werken. Dit kan voor een deel van de audits ook (documentencontrole, interviews).

Bouwplaatsbezoeken worden waar mogelijk uitgesteld.

Heeft u vragen over corona op het terrein van 'veilig en gezond werken', stel dan uw vraag aan de Helpdesk Corona Bouw & Techniek.

Nee, deze worden voorlopig niet vertaald. Andere vertalingen hebben voorrang, zoals de posters.

Hier wordt aan gewerkt. Momenteel zijn deze nog niet beschikbaar.

Er zijn drie instructies die moeten worden gegeven:

1. Belinstructies.
2. Algemene instructie over algemene beschermende maatregelen die altijd gelden.
3. Instructie over beschermende maatregelen bij vier verschillende scenario’s.

Belinstructie
De planner of monteur vraagt ongeveer een dag van tevoren bij klanten in een telefoongesprek na welke van de vier scenario’s van toepassing is:

1. Klanten hebben geen gezondheidsklachten (hoesten, keelpijn, neusverkouden, koorts) en zijn ook niet in een risicogebied geweest.
2. Klanten zijn in de afgelopen twee weken in een risicogebied zijn geweest, maar hebben geen gezondheidsklachten (hoesten, keelpijn, neusverkouden, koorts).
3. Klanten hebben lichte klachten (hoesten, keelpijn, neusverkouden, koorts).
4. Klanten hebben (zeer waarschijnlijk) het nieuwe coronavirus en/of zitten in quarantaine (zie de extra instructies voor de klant die bij scenario 4 van toepassing zijn en die in het telefoongesprek moeten worden besproken).

In dit gesprek vraagt de planner/monteur aan de klanten:

• Van tevoren goed te ventileren. Ramen en deuren ca. 15 min. laten openzetten.
• Ervoor te zorgen dat de installatie goed bereikbaar is, zodat de monteur snel met de werkzaamheden kan beginnen.
• Om direct contact met de monteur te vermijden en zoveel mogelijk afstand te houden (minimaal 1,5 meter). Bij binnenkomst dient de klant eerst de deur open te doen en weg te lopen, zodat de monteur hierna de ruimte kan betreden.
• De monteur belt de klant ongeveer een kwartier van te voren en vraagt of er nog wijzigingen zijn in de situatie.

Algemene instructies over beschermende maatregelen die altijd gelden

• Houd afstand met de klant (minimaal 1,5 meter).
• Rond de werkzaamheden zo snel mogelijk af. Voer de administratie niet bij de klant uit en neem geen koffie aan.
• Beperk het contact bij het aftekenen van documenten of vraag de klant voor hem/haar de werkbon af te tekenen.
• Was de handen regelmatig buiten bij de bus, met eigen water, zeep en papieren handdoekjes. Of ontsmet de handen met desinfecterende gel.
• Maak regelmatig de iPad, telefoon en andere apparatuur schoon.
• Raak het eigen gezicht zo min mogelijk aan.
• Nies of hoest in de elleboog.
• Neem papieren zakdoekjes mee. Gooi deze na één keer gebruik weg.

Instructie voor beschermende maatregelen bij de 4 verschillende scenario’s

1. Klanten hebben geen klachten en zijn ook niet op verdachte plekken geweest:
   - Houd de algemene instructies aan.
2. Klanten zijn in de afgelopen twee weken op verdachte plekken geweest, maar hebben geen klachten:
   - Houd de algemene instructies aan.
   - Bij voorkeur alleen in geval van storing of calamiteit werkzaamheden uitvoeren, bij regulier onderhoud of plaatsing nader overleg voeren en bekijken wat de mogelijkheden zijn.
   - Het is niet nodig extra maatregelen te treffen, omdat de kans dat iemand zonder klachten het coronavirus overdraagt heel laag is.
3. Klanten hebben lichte klachten (hoesten, keelpijn, neusverkouden, koorts):
   - Houd de algemene instructies aan.
   - Alleen in geval van storing of calamiteit werkzaamheden uitvoeren, geen regulier onderhoud of plaatsing.
   - Wees extra bedacht op het vermijden van contact met de klant en het bewaren van minimaal 1,5 meter afstand.
   - Bij meer dan 1,5 meter afstand tot de klant is het dragen van adembescherming niet noodzakelijk.
   - Draag bij elk bezoek nieuwe wegwerphandschoenen die het virus tegenhouden, bijvoorbeeld nitrilrubber handschoenen. Doe deze handschoenen aan voor betreding van het huis of de locatie.
   - Na werkzaamheden: loop naar de buitendeur, reinig gebruikt gereedschap en apparatuur met schoonmaakdoekjes. Doe de handschoenen uit en doe deze in een afvalzakje.
   - Loop naar buiten en raak zo weinig mogelijk aan. Reinig de handen buiten met meegebracht water en zeep. Droog af met papieren handdoekjes. Een andere optie is het gebruik van desinfecterende gel (minimaal 70% alcohol).
4. Klanten hebben (zeer waarschijnlijk) het nieuwe coronavirus en/of zitten in quarantaine
   - Houd de algemene instructies aan.
   - Alleen in geval van ernstige storing of calamiteit werkzaamheden uitvoeren, geen regulier onderhoud of plaatsing.
   - Draag eventueel PBM. Voor extra bescherming eventueel:
   * Wegwerp handschoenen, elke kwaliteitsklasse volstaat
   * Wegwerpoverall
   * Wegwerpsloffen
   * Veiligheidsbril (wegwerp of anders desinfecteren)
   - Bespreek telefonisch met de klant dat bij aankomst de buitendeur open staat of door iemand anders vanaf buiten open wordt gedaan. Zorg dat bekend is waar in huis de monteur precies moet zijn, zodat deze hier zelf naar toe kan lopen.
   - Bespreek telefonisch met de klant dat alle personen die thuis zijn in een andere ruimte verblijven, waar de monteur niet hoeft te zijn. Adembescherming is dan niet nodig.
   - Communiceer via telefoon met de klant indien dat nodig is. Zet de telefoon op luidspreker om aanraking met het gezicht te voorkomen.
   - Na werkzaamheden: loop naar de buitendeur, reinig gebruikt gereedschap en apparatuur met 70% ispropylalcohol(doekjes). Gebruik bij spullen die hier niet tegen kunnen reguliere schoonmaakdoekjes. Doe overall, sloffen en als laatste de handschoenen uit. Zet de (wegwerp)veiligheidsbril af en raak hierbij het gezicht niet aan. Laat de persoonlijke beschermingsmiddelen achter in een zak (niet meer aanraken!). Desinfecteer de veiligheidsbril als een niet wegwerp exemplaar is gebruikt.
   - Loop naar buiten en raak zo weinig mogelijk aan. Reinig de handen buiten met meegebracht water en zeep. Droog af met papieren handdoekjes. Een andere optie is het gebruik van desinfecterende gel (minimaal 70% alcohol).

Nee, deze wordt voorlopig niet vertaald. Andere vertalingen hebben voorrang, zoals de posters.

De Rijksoverheid heeft de beide posters met maatregelen vertaald in het Engels, Pools en Turks. Deze vindt u op de pagina Downloads.

Reguliere onderhoudswerkzaamheden gaan in principe door, zolang dit veilig mogelijk is. Het protocol Samen veilig doorwerken is daar leidend bij.

Wat wordt verstaan onder spoedreparaties?
Reparaties die ervoor zorgen dat algemene dagelijkse levensbehoeften mogelijk zijn (zoals koken, toiletgebruik, wassen en schoonmaken). Daarnaast reparaties die vitale processen mogelijk maken, zoals het werk in de ziekenhuizen en het functioneren van netwerkvoorzieningen.

Nee, in die situatie stelt u het werk uit. Er is één uitzondering. U mag aan het werk als het gaat om een ernstige storing of calamiteit. Dat houdt in dat mensen anders niet in staat zijn om de algemene levensbehoeften uit te voeren, zoals koken, wassen, gebruik maken van het toilet en schoonmaken.

Houd u in dat geval aan de volgende regels:

• De buitendeur staat open of wordt door iemand anders van buiten geopend.
• De klanten bevinden zich in een andere ruimte.
• Overleg met de klant via de telefoon.

Gebruik eventueel:

• Wegwerp handschoenen van nitril, pvc of butylrubber
• Wegwerpoverall
• Wegwerpsloffen
• Veiligheidsbril (wegwerp of anders desinfecteren)

Na het werk was uw handen uitvoerig met water en zeep. Droog goed af met papier of met een eigen handdoek. Zorg voor water en zeep in de bus.

De plicht van werkgevers om ervoor te zorgen dat werknemers veilig kunnen werken in een veilige omgeving, geldt ook voor werkzaamheden bij particulieren.

Vooraf aan klanten vragen:

• Of zij er bezwaar tegen hebben dat de werkzaamheden worden verricht.
• Of zij of huisgenoten gezondheidsklachten hebben in relatie tot Corona.
• Of zij of huisgenoten tot de groep 'kwetsbare personen' behoren, i.v.m. ongewilde besmetting door de medewerker(s).
• Om het huis goed te ventileren.
• Om de installatie goed bereikbaar te maken.
• Om toiletten schoon te houden.
• Om de handvatten, deurklinken meerdere malen per dag schoon te maken.

Informeer werknemers dat ze vrij zijn om de werklocatie te verlaten op het moment dat ze toch tegen situaties aanlopen waarin ze zich onveilig voelen. Bijvoorbeeld als een klant hoestend of niezend de deur opendoet. De werknemer geeft dan aan de klant aan dat hij het door het risico op besmetting met corona niet verstandig vindt om naar binnen te gaan, en geeft dit ook door aan zijn leidinggevende of planner.

Informeer de klanten/bewoners dat ze vrij zijn om de werknemer te vragen de werklocatie te verlaten op het moment dat ze toch tegen situaties aanlopen waarin ze zich onveilig voelen. Bijvoorbeeld als de werknemer hoest of niest voor of tijdens de werkzaamheden. De klant/bewoner geeft dan aan de werknemer aan dat hij het door het risico op besmetting met corona niet verstandig vindt om de werkzaamheden te verrichten. De werknemer geeft dit ook door aan zijn leidinggevende of planner.

Uitvoering
Mocht er sprake zijn van gezondheidsklachten bij de klant of huisgenoten die wijzen op een Corona besmetting (hoesten, verkoudheid, koorts) of bij een klant die tot de groep 'kwetsbare personen' wordt gerekend, dan wordt het werk alleen uitgevoerd in geval van storing of calamiteit. En dan zijn aanvullende maatregelen nodig. Zie hiervoor het schema.

Afronding werkzaamheden
Kies voor het aftekenen van werkbonnen, vanwege de mogelijke besmetting via hand- /mond-/neus-/oogcontact voor een andere oplossing. Alternatieven zijn voorhanden. Zie ook de vraag over aftekenen werkbonnen.

Ja, een huurder moet instemmen met werkzaamheden aan zijn/haar woning.

In het protocol Samen veilig doorwerken is afgesproken dat alle werkzaamheden bij particulieren alleen mogen worden uitgevoerd met uitdrukkelijke instemming van bewoners/huurders/gebruikers.

Aanvullende informatie is opgenomen in de veel gestelde vraag: Mijn werknemers werken bij particulieren thuis. Hoe kan ik hiermee omgaan?

In veel gevallen is dit gewoon mogelijk. Als de algemene hygiënemaatregelen worden aangehouden en er minimaal 1,5 meter afstand wordt gehouden van patiënten en anderen, wordt overdracht van het virus voorkomen. Als er in de ruimte waar gewerkt moet worden speciale medische 'aerosolvormende' handelingen worden uitgevoerd, kan het zijn dat het houden van 1,5 meter afstand niet voldoende is. Dit kan voorkomen in ziekenhuizen, verpleeghuizen en hospices. Bij deze handelingen komen speciale fijne druppeltjes vrij, die in de lucht zweven en zich meer dan 1,5 meter kunnen verspreiden. Overleg in dit geval met de klant welke beheersmaatregelen moeten worden genomen om veilig te kunnen werken.

Als dit is vastgesteld door een arts of de GGD, neem dan de volgende maatregelen:

• Uiteraard mag de werknemer niet op de werkplek verschijnen, zelfs niet bij milde klachten. De werknemer moet de richtlijnen van het RIVM en de GGD volgen.
• De werknemer mag terugkeren als hij/zij gedurende 24 uur volledig klachtenvrij is.
• Reinig en desinfecteer alle contactoppervlakken (onder andere gereedschap, toetsenbord, trapleuningen, liftknoppen) met water en zeep of met alcohol (70%) of isopropylalcohol (70%).Vraag advies aan de bedrijfsarts of arbodienst. De bedrijfsarts kan aan de hand van een spreekuurcontact met de werknemer het risico op besmettingen in het bedrijf of bouwplaats inschatten. Op basis daarvan volgt een gericht advies.
• Overweeg een mededeling aan de organisatie met de situatie en de maatregelen op basis van het advies van de arbodienst/bedrijfsarts.
• Maak indien mogelijk een logboek van personen met wie de desbetreffende werknemer nauw contact heeft gehad.
• De medewerkers waar nauw contact mee is geweest conform advies RIVM zoveel mogelijk thuis laten werken voor zover nog niet van toepassing.
• Attendeer deze medewerkers erop om extra alert te zijn op luchtwegklachten, zeker bij medewerker die bij de kwetsbare groep behoren indien bekend.

In de Arbowet en de cao Bouw & Infra staan verplichtingen voor het arbeidsgezondheidskundig onderzoek, uitgevoerd door de bedrijfsarts. Werknemers hebben recht op een jaarlijks ‘GPO werken in vervuilde grond of water’. Hetzelfde geldt voor het werk op terreinen van de chemische industrie. Op voorschrift van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) voeren bedrijfsartsen tot nader bericht spreekuren zoveel mogelijk telefonisch uit. Medisch onderzoek is opgeschort, tenzij dat dringend noodzakelijk of wettelijk voorgeschreven is. In de Wet en de cao Bouw & Infra staan geen harde datums voor de geldigheid van het medisch onderzoek voor bodemsaneringswerk. Het expertteam van de helpdesk Corona adviseert dit onderzoek later in het jaar in te halen. De bedrijfsarts en arbeidshygiënist kunnen advies geven als er vragen zijn over de ernst van de arbeidsrisico’s, het medisch onderzoek en de zorg voor de werknemers.

Veel aannemers werken volgens de bepalingen van de CROW-400. Deze werkwijzer stelt dat de medische keuring voor bodemsaneringswerk in de meeste gevallen jaarlijks moet plaatsvinden, met een maximale uitloop van één maand. De bedrijfsarts mag vanuit de CROW-400 advies geven voor maatwerk. Bij een conflict met een opdrachtgever of auditor adviseren we te wijzen op het advies van de NVAB en het expertteam van de helpdesk Corona. Vraag bij twijfel over het opschuiven van het medisch onderzoek advies aan de bedrijfsarts.

In de Arbowet en de cao Bouw & Infra staan verplichtingen voor het arbeidsgezondheidskundig onderzoek, uitgevoerd door de bedrijfsarts. Op voorschrift van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) voeren bedrijfsartsen tot nader bericht spreekuren zoveel mogelijk telefonisch uit. Medisch onderzoek is opgeschort, tenzij dat dringend noodzakelijk of wettelijk voorgeschreven is. Het expertteam van de helpdesk Corona adviseert het medisch onderzoek voor werk in de bodemsanering of op een terrein van de chemische industrie zoveel mogelijk te vervangen door een preventief spreekuur en het ‘GPO werken in vervuilde grond of water’ later in het jaar in te halen.

Ja, u kunt hulp bieden zoals u normaal zou doen, behalve bij de reanimatie van volwassenen. Daarvoor geldt:

• Controleer de ademhaling door te kijken.
• Gebruik de AED.
• Voer borstcompressies uit.
• Pas GEEN mond-op-mondbeademing toe. Ook niet met pocket mask of ander beschermingsmiddel.
• Als u weet of denkt dat een slachtoffer besmet is met het coronavirus, sluit dan alleen de AED aan en reanimeer niet.

Verder gelden de algemene regels:

• Gebruik handschoenen en raak je gezicht tijdens de hulpverlening niet aan.
• Schud geen handen.
• Houd zoveel mogelijk afstand.
• Gooi de gebruikte materialen na afloop weg.
• Was uw handen grondig of gebruik handenalcohol voor desinfectie.

Als u geen bedrijfsarts heeft, bijvoorbeeld omdat u zzp-er bent, neem dan contact op met de Helpdesk Corona Bouw & Techniek via de telefoon, mail of chat. Wij brengen u dan in contact met een bedrijfsarts.

Dit is veelal niet toegestaan en hiermee worden boetes van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) geriskeerd. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens mag dat alleen indien de temperatuur niet wordt geregistreerd en ook niet in een geautomatiseerd systeem terechtkomt. De AP stelt uitdrukkelijk dat ook al is in deze situaties de AVG (Algemene verordening Gegevensbescherming) niet van toepassing, de inbreuk op iemands privacy toch groot kan zijn. Ook andere grondrechten, zoals de integriteit van het lichaam, kan in het geding zijn bij het meten van de temperatuur.

Er kunnen ook andere praktische bezwaren zijn. Hieronder lichten we dit toe.

Allereerst is het goed om te beseffen dat tempartuurmetingen onbetrouwbaar kunnen zijn en dat er verkeerde beslissingen genomen kunnen worden als deze niet goed worden uitgevoerd.

• Temperatuurmetingen met een infraroodpistool zijn niet betrouwbaar om de lichaamstemperatuur te meten. Een betrouwbare temperatuurmeting wordt liefst rectaal uitgevoerd. De bedrijfsarts mag wel diagnostisch onderzoek uitvoeren en kan op basis daarvan advies geven.
• Er kan een onterecht gevoel van veiligheid ontstaan: ook met een gecontroleerde temperatuur kunnen mensen besmettelijk zijn. Het is belangrijk dat werknemers zelf de verantwoordelijkheid blijven nemen om bij (milde) klachten thuis te blijven.

Het controleren van de temperatuur kan daarom nooit in plaats van de overige voorzorgsmaatregelen, waaronder 1,5 meter afstand houden, ingezet worden.

Mocht je toch overwegen temperatuurmetingen uit te laten voeren, laat je dan goed juridisch adviseren zodat er geen wettelijke overtreding plaatsvindt. Neem bij deze gesprekken ook de bedrijfsarts mee.

N.B. Overigens is het goed om hierbij te melden dat Staatssecretaris Van Ark besloten heeft sociale partners uit te nodigen voor overleg om de privacyaspecten te bespreken. De inzet van Techniek Nederland bij dat overleg zal zijn, dat zorgvuldigheid geboden is, maar privacy moet niet in de weg staan aan veilig en gezond werken.

Ja, voor 2020 geldt dat u tot een fiscale loonsom van 400.000 euro 3 procent belastingvrij mag vergoeden, in plaats van de eerder aangekondigde verhoging naar 1,7 procent. Voor de loonsom dat de 400.000 euro te boven gaat, blijft het percentage voor de vrije ruimte 1,2 procent. Zie hier voor meer informatie over de werkkostenregeling.

Voor concerns met meerdere werkmaatschappijen bood de NOW-regeling geen uitkomst wanneer 1 of meerdere werkmaatschappijen een omzetverlies kennen van meer dan 20% maar het concern als geheel minder dan 20% omzet verlies heeft. Het was dan niet mogelijk om voor de werkmaatschappijen met een omzetverlies van meer dan 20% een beroep te doen op NOW-regeling. Mede op aandringen van Techniek Nederland is hierin verandering gekomen.

Is het mogelijk om voor een werkmaatschappij binnen een concern NOW aan te vragen?

Ja, dat kan. Minister Koolmees heeft besloten de NOW op dit punt aan te passen, deze aanvullende regeling is op 4 mei 2020 in de Staatscourant gepubliceerd. Door de wijziging kunnen ook werkmaatschappijen onder voorwaarden een beroep op de NOW doen als ze onderdeel zijn van een concern dat weinig omzetverlies heeft of zelfs winst draait. Als er sprake is van minder omzetdaling dan 20% voor het concern kan een individuele werkmaatschappij op basis van de eigen omzetdaling subsidie voor de loonkosten aanvragen.

Bij welke omzetdaling geldt de nieuwe concernregeling?

Op grond van de aanpassing van de regeling geldt dat ook werkmaatschappijen op basis van hun eigen omzetdaling (die groter is dan 20%) een beroep op de NOW kunnen doen als ze onderdeel zijn van een concern dat weinig omzetverlies heeft of zelfs winst draait. Dit is alleen het geval wanneer een concern anders niet in aanmerking zou komen voor de subsidie omdat er geen sprake is van een omzetdaling van meer dan 20% voor het hele concern. De werkmaatschappij moet een eigen rechtspersoonlijkheid en een loonheffingsnummer hebben. Onderdelen van rechtspersonen, zoals een autonoom aan het economisch verkeer deelnemende onderdeel, vestiging of een business unit komen niet in aanmerking.

Welke aanvullende voorwaarden gelden er voor de regeling werkmaatschappijen?

• De subsidieaanvraag is gedaan na het tijdstip van inwerkingtreding van de wijziging (5 mei 2020). De aanvraag kan uiterlijk tot en met 31 mei 2020 ingediend worden. Daarbij mag zelf de periode van drie maanden gekozen worden (een periode van 3 maanden van maart t/m juli 2020). Wel dient deze periode voor alle werkmaatschappijen binnen het concern gelijk te zijn.
• Een werkmaatschappij met 20 of meer werknemers sluit voorafgaand aan de subsidieaanvraag met de belanghebbende verenigingen van werknemers, en bij gebreke daarvan een andere vertegenwoordiging van werknemers (bijvoorbeeld OR of PVT), een akkoord over werkbehoud. Dit zullen veelal de vakbonden zijn met wie de cao gesloten is op bedrijfs- dan wel sectorniveau. Bij werkmaatschappijen met minder dan 20 werknemers volstaat akkoord van een vertegenwoordiging van werknemers.
• Concerns waarvan de werkmaatschappij een beroep doet op de regeling, moeten verklaren over het jaar 2020 geen dividend of bonussen uit te keren of eigen aandelen terug te kopen tot aan en inclusief de datum van de aandeelhoudersvergadering waarin de jaarrekening wordt vastgesteld in 2021. Deze verklaring moet in de administratie worden bewaard. Dit geldt voor de bonus van het bestuur en/of directie van het concern en de betrokken werkmaatschappij. Toekenning van bonussen aan overige personeelsleden is wel toegestaan.
• De werkmaatschappij heeft geen bedrijfsmatige activiteiten die voor meer dan de helft bestaan uit het binnen de groep ter beschikking stellen van arbeidskrachten, en is geen personeels-bv.De andere werkmaatschappijen binnen een groep mogen geen opdrachten of projecten uitvoeren die ten koste kunnen gaan van de subsidie vragende werkmaatschappij.

Welke controlewaarborgen zijn van toepassing?

Over vrijwel alle gestelde voorwaarden (de voorafgaande toestemming van de vakbond/OR of PVT en de omzetdaling van het concern en de werkmaatschappij) moet bij het verzoek tot de definitieve vaststelling van de subsidie door een accountant een accountantsverklaring worden opgesteld. In de nog op te stellen standaarden van accountants wordt nog uitgewerkt hoe de controle van de accountant hierop plaatsvindt. Accountants zullen over deze en de eerdere voorwaarden onderzoek doen naar de toepassing van deze voorwaarden door de werkmaatschappij en dit dus ook meenemen in de controle. Andere werkmaatschappijen mogen geen opdrachten of projecten uitvoeren die de subsidie vragende werkmaatschappij normaal gesproken zou uitvoeren.

De vakantie van een werknemer wordt altijd in overleg tussen werkgever en werknemer vastgesteld.

Wanneer een werknemer een vastgestelde vakantie wil intrekken, kunt u dat als u daar een goede reden voor heeft (gemotiveerd) weigeren. Een goede/zwaarwegende reden is bijvoorbeeld als een werknemer op zeer korte termijn besluit zijn dagen niet op te nemen en er tijdens zijn afwezigheid al een vervanger is ingehuurd of ingepland. Een andere reden zou kunnen zijn dat niet alle vakanties verschoven kunnen worden, omdat de werkgever later in het jaar dan rooster technische problemen gaat krijgen en dat het nu juist heel goed uit zou komen als de werknemer zijn al geplande vakantiedagen gewoon opneemt.

Ja. Naast de bestaande mogelijkheid voor het deblokkeren van overschotten, is het ook mogelijk om de g-rekening vrij te geven ter hoogte van het bedrag waarvoor bijzonder uitstel van betaling is verleend. Hierdoor krijgen deze ondernemers dezelfde mogelijkheden als ondernemers zonder g-rekening. Een instructie voor het aanvragen van de (aanvullende) deblokkering wordt op de website van de Belastingdienst geplaatst. Op het moment van schrijven is deze instructie nog niet geplaatst. Zodra dit wel het geval is, zullen wij de link naar deze instructie plaatsen in deze vraag en antwoord.

Dat hangt af van de situatie:

• Is de reiskostenvergoeding geformuleerd als een vergoeding per kilometer voor het overbruggen van woon-werkverkeer? Dan is er een goede grond voor het stopzetten van de regeling nu er immers geen woon-werkverkeer meer hoeft te worden overbrugd.
• Heeft u een bepaling opgenomen over het stoppen van de vergoeding in het geval van langere afwezigheid? Bijvoorbeeld door ziekte of non-actiefstelling? Dan kunt u daar natuurlijk bij aansluiten in de huidige corona-situatie en de vergoeding stopzetten.
• Is er sprake van een vaste (reiskosten)vergoeding, zonder enige voorwaarde? Dan is de reiskostenvergoeding echt een vaste arbeidsvoorwaarde. Eenzijdig aanpassen van arbeidsvoorwaarden is dan uitsluitend mogelijk om zwaarwegende redenen. Wanneer een eenzijdig wijzigingsbeding in de arbeidsovereenkomst is opgenomen, is dat de aanpassing van de vergoeding relatief gezien iets eerder en makkelijker te motiveren dan zónder zo’n beding. Maar ook mét beding zal pas, op zijn vroegst na een aantal weken sprake zijn van een zwaarwegende reden.
  Inmiddels is er een tijdelijke maatregel die het, fiscaal mogelijk maakt, een vaste vergoeding bij afwezigheid ook langer dan 6 weken door te betalen. Deze tijdelijke maatregel geldt zo lang de corona maatregels gelden. Door deze nieuwe regeling zal de belastingdienst de vergoeding in deze situatie niet zien als loon wat moet worden gebruteerd.

Voor de definitie van omzet wordt aangesloten bij de omzetdefinitie in het jaarrekeningenrecht. Kern is dat het omzetbegrip in deze regeling zo dicht mogelijk aansluit bij het activiteitenniveau van de onderneming, instelling, of het concern. Dit is van belang omdat de ontwikkeling van de omzetdaling daarmee voor een belangrijk deel kan samenhangen. Op grond van de begrippen in het Burgerlijk Wetboek (en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving (RJ 940) wordt uitgegaan van de netto-omzet, waarbij het gaat om de opbrengst uit levering van goederen en diensten uit het bedrijf van de rechtspersoon onder aftrek van kortingen en dergelijke van over de omzet geheven belasting. Opbrengsten zijn baten die ontstaan bij de uitvoering van de normale activiteiten van een onderneming. Dit betekent dat omzet wordt verantwoord als de activiteiten betrekking hebben op de levering van goederen of diensten voor een specifieke klant waarmee een (verkoop)contract is gesloten.

Voor de categorieën grote en middelgrote rechtspersonen geldt dat zij deze netto-omzet paraat hebben. Middelgrote rechtspersonen hoeven in hun winst- en verliesrekening alleen het bruto-bedrijfsresultaat te melden (en niet hun netto-omzet), waarbij wel geldt dat de middelgrote rechtspersonen een verhoudingscijfer moeten publiceren dat de netto-omzetontwikkeling ten opzichte van het voorgaande jaar weergeeft. Deze rechtspersonen beschikken dus ook over de gegevens van hun netto-omzet.

De definitie sluit ook voor de meeste kleine ondernemers goed aan bij hun huidige boekhouding. Micro- en kleine rechtspersonen mogen in de meeste gevallen de fiscale netto-omzet hanteren die zij ook gebruiken voor hun aangiften bij de Belastingdienst. Indien deze werkgevers dit omzetbegrip hanteren in hun jaarrekening of geen jaarrekening opmaken, wordt het fiscale omzetbegrip voor hen namelijk gelijkgesteld aan het commerciële omzetbegrip. Voor de kleine rechtspersonen geldt namelijk dat zij de netto-omzet niet afzonderlijk hoeven te verantwoorden in de jaarrekening en ook geen verhoudingscijfer hoeven te publiceren.

Tevens gelden de wijzigingen in onderhanden projecten voor deze regeling als omzet. Dit sluit aan bij de bepalingen in RJ 221, alinea 402. Onderhanden projecten zijn projecten die zijn overeengekomen met een derde, voor de constructie van een actief of combinatie van activa waarbij de uitvoering zich gewoonlijk uitstrekt over meer dan één verslagperiode (RJ 940). Hierbij is derhalve sprake van een levering van een prestatie aan een klant.

De definitieve subsidie bedraagt maximaal 90 procent van de loonsom over een periode van drie maanden van maart 2020 tot en met mei 2020. Voor de loonsom wordt uitgegaan van het sociale verzekeringsloon uit tegenwoordige dienstbetrekkingen met een maximum van 9.538 euro per maand. De loonsom waarop het voorschot van 80 procent is gebaseerd wordt door het UWV gehaald uit de polis administratie, waarbij als uitgangspunt de loonsom van de maand januari 2020 wordt gehanteerd.

De periode van omzetverlies kan zelf gekozen worden:

• Van 1 maart t/m 31 mei 2020
• Van 1 april t/m 30 juni 2020
• Van 1 mei t/m 31 juli 2020

De keuze voor de meetperiode moet worden gemaakt bij de aanvang en kan later niet meer worden aangepast.

Ook werkgeverspremies opbouw pensioen en vakantiebijslag worden gecompenseerd. Dit met een (fictief vastgestelde) opslag voor werkgeverslasten van 30 procent, dus voor alle gevallen.

In de formule is de hoogte van het bedrag van de subsidieverlening : A x B x 3 X 1,3 X 0,9

Daarbij is:

A: het percentage van de verwachte omzetdaling;

B: de totale loonsom van de werknemers vermenigvuldigd met 3 maanden;

1,3 staat voor de vaste opslag van 30 procent voor werkgeverslasten;

0,9 voor het subsidiepercentage van 90 procent.

Het percentage van 90 procent van de totale loonsom is een maximumpercentage dat zal worden uitbetaald bij een omzetdaling van 100 procent. Is de omzetdaling lager, dan zal de subsidie evenredig lager worden vastgesteld. Rekenvoorbeeld: dus als de omzetdaling 50 procent is, dan is de vergoeding 45 procent van de loonkosten.

De omzetdaling van minimaal 20 procent moet zich voordoen over een periode van 3 maanden waarvan de startdatum valt op de eerste dag van de maanden maart, april of mei 2020. De omzet in deze meetperiode wordt vergeleken met de omzet van januari tot en met december 2019, gedeeld door vier. Blijft de omzetdaling onder de 20 procent, dan kan dus geen beroep op deze noodmaatregel worden gedaan.

Als deze werkgever voor zijn gehele loonsom in aanmerking wil komen voor subsidie, zal de werkgever meerdere aanvragen moeten indienen, namelijk per loonheffingennummer. De werkgever dient wel de omzetdaling op te geven die hij voor de gehele onderneming (met dus alle loonheffingsnummers) verwacht; hij/zij vult dus bij elke aanvraag dezelfde omzetdaling en dezelfde meetperiode in.

Er zal worden gewerkt met een voorschot van 80%. Voor de berekening van het voorschot wordt gebruik gemaakt van een referentieperiode, omdat het loon van maart tot en met mei 2020 nog niet bekend is. Die referentieperiode is het loon over de maand januari 2020, van dit loon ontvangt u dan een voorschot van 80%. De betaling van het voorschot vindt plaats in drie termijnen. Er wordt naar gestreefd de betaling van de eerste termijn van het voorschot te laten plaatsvinden binnen 2 tot 4 weken na aanvraag (mogelijk vanaf 6 april).

Binnen 24 weken na afloop van de periode waarover de NOW is toegekend dient de werkgever definitieve vaststelling van de subsidie aan te vragen. In beginsel is hierbij een accountantsverklaring vereist. Er wordt naar gestreefd om binnen vier weken duidelijkheid te geven onder welke grens een accountantsverklaring niet is vereist. Bij de afrekening kan sprake zijn van een nabetaling of, als bijvoorbeeld om het omzetverlies lager is uitgevallen, terugvordering.

Aan deelname aan de regeling zijn, gelet op het doel ervan – behoud van banen - een tweetal belangrijke voorwaarden verbonden: de inspanningsverplichting om de loonsom zoveel mogelijk gelijk te houden en de voorwaarde om gedurende de periode waarvoor subsidie ontvangen wordt geen ontslagaanvraag te doen wegens bedrijfseconomische omstandigheden.

a. Inspanningsverplichting om de loonsom zoveel mogelijk gelijk te houden

Om in aanmerking te komen voor subsidie wordt verwacht dat de werkgever zich inspant om de loonsom zoveel mogelijk gelijk te houden en werknemers dus door te betalen. Een daling van de loonsom zal dan ook gevolgen hebben voor de hoogte van de uiteindelijke subsidie waar de werkgever aanspraak op kan maken.

b. Geen ontslagaanvraag wegens bedrijfseconomische redenen.

Van de werkgever wordt verlangd zich er bij de aanvraag van de NOW aan te committeren, geen ontslag wegens bedrijfseconomische redenen aan te vragen. Dit geldt voor de periode van 18 maart tot en met 31 mei 2020.

Indien toch ontslag wordt aangevraagd en deze aanvraag niet (of niet tijdig) is ingetrokken, wordt bij de vaststelling van de subsidie een correctie doorgevoerd. Bij de vaststelling van de subsidie wordt vastgesteld wat het loon is van de werknemers voor wie ontslag is aangevraagd. Dit loon wordt vervolgens verhoogd met 50 procent. Dit loon plus de vermeerdering van 50 procent wordt in mindering gebracht op de totale loonsom waarop de uiteindelijke hoogte van de subsidie wordt gebaseerd.

Uitgangspunt  is dat de werkgever verantwoordelijk is voor de informatie die hij bij zijn aanvraag verstrekt. Dit uitgangspunt komt tot uiting in het vereiste dat de werkgever een zodanig contoleerbare administratie beheert, dat achteraf gecontroleerd kan worden of een subsidie terecht is verstrekt. De werkgever verleent desgevraagd, tot vijf jaar na vaststelling van de subsidie, inzage in deze administratie.

Ook heeft de werkgever de verplichting direct melding te doen als duidelijk is dat hij niet langer aan de vereisten voor subsidieverlening voldoet. Voor de verificatie van de door de aanvrager verstrekte gegevens, wordt gebruik gemaakt van een gegevensuitwisseling tussen de Belastingdienst en UWV. De uitwisseling richt zich in eerste instantie op de naam en rekeningnummers van aanvragers. UWV heeft tevens de mogelijkheid de betaling van het voorschot op te schorten indien sprake is van een ernstig vermoeden dat niet aan de subsidievoorwaarden wordt voldaan en kan een reeds verleende subsidie geheel of gedeeltelijk terugvorderen.

Indien tijdens of bij het vaststellen van de subsidie sprake is van een redelijk vermoeden van een strafbaar feit, dan heeft UWV de mogelijkheid om aangifte te doen bij het Openbaar Ministerie (OM). Het OM kan vervolgens een strafrechtelijk onderzoek instellen en overgaan tot strafrechtelijke vervolging. Op grond van informatie van het UWV en/of op grond van signalen en meldingen kan de Inspectie SZW onder gezag van het OM een opsporingsonderzoek instellen.

Voorts zullen door middel van data-analyse controles worden uitgevoerd. Ook zullen achteraf risicogericht controles worden uitgevoerd, zowel op basis van datacontroles als wel door middel van het gebruik van steekproeven.

Nee dat is niet noodzakelijk, u kunt gebruik blijven maken van inleenkrachten (bijvoorbeeld ZZP en uitzendkrachten) maar toch voor een deel van uw eigen personeel de NOW-regeling aanvragen. Wanneer u toch afscheid neemt van inleenkrachten dan zijn daar via de eigen werkgever (uitzendbedrijf) of ZZP (via de overheid) maatregelen voor beschikbaar.

Ja dat kan. De nieuwe tegemoetkomingsregeling is ook van toepassing op de loonkosten voor werknemers waarvoor de werkgever geen loondoorbetalingsplicht heeft. Denk aan werknemers met een oproepcontract die wel bij u op de loonlijst staan.

Het kabinet introduceert de tijdelijke maatregel Noodfonds Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Deze regeling is op 31 maart 2020 bekend gemaakt. De verwachting is dat het aanmeldingsloket vanaf 6 april 2020 beschikbaar is en dat dan binnen twee tot vier weken na de aanvraag een eerste termijnbetaling van het voorschot volgt. Wanneer u een aanvraag voor deze “oude”regeling heeft ingediend dan wordt deze omgezet naar de nieuwe regeling. Wel krijgt u dan een verzoek om nog aanvullende gegevens met betrekking tot de omzet aan te leveren.

• De uitbraak van het coronavirus heeft de afgelopen weken geleid tot een ongekend groot beroep op de wtv-regeling.
• Deze regeling is niet toegesneden op de ingrijpende gevolgen van de corona-uitbraak voor Nederlandse bedrijven en organisaties. En was administratief zeer bewerkelijk. Daarom is de werktijdverkorting ingetrokken.
• Het kabinet wil graag meer werkgevers financieel tegemoetkomen en dit bovendien sneller doen dan binnen de ingetrokken wtv-regeling en doet dit via de nieuwe tegemoetkomingsregeling.

U krijgt hierover bericht. Uw aanvraag voor de ingetrokken wtv-regeling wordt beschouwd als een aanvraag voor de nieuwe tegemoetkomingsregeling. Wel zal bij u aanvullende informatie opgevraagd worden.

Om met ingang van 1 januari 2020 de lage WW-premie te kunnen toepassen moet er sprake zijn van een schriftelijke arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, die geen oproepovereenkomst is. De coulanceregeling houdt kort gezegd in dat werkgevers tot 1 april 2020 de tijd krijgen om deze schriftelijke arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd in het personeelsdossier vast te leggen, zodat alsnog met terugwerkende kracht tot 1 januari 2020 de lage WW-premie kan worden toegepast.

Vanwege het coronavirus is het niet voor alle werkgevers praktisch mogelijk om aan die voorwaarde te voldoen. Daarom wordt deze periode verlengd tot 1 juli 2020. Werkgevers hebben dus tot en met 30 juni 2020 de tijd om dit te regelen. Dit betekent dat werkgevers tot die tijd de lage WW-premie mogen afdragen, ook als de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (niet zijnde een oproepovereenkomst) nog niet schriftelijk is vastgelegd, of als de arbeidsovereenkomst of het addendum nog niet door beide partijen is ondertekend. In zulke situaties kunnen werkgevers in de loonaangifte over die tijdvakken de indicatierubriek ‘schriftelijke arbeidsovereenkomst’ invullen met ‘ja’. Deze coulance geldt alleen voor arbeidsovereenkomsten van werknemers die vóór 1 januari 2020 in dienst zijn getreden. Voor andere arbeidsovereenkomsten geldt de coulance niet.

Uiterlijk vóór 1 juli 2020 moet voor deze werknemers de door beide partijen ondertekende schriftelijke arbeidsovereenkomst of het door beide partijen ondertekende schriftelijke addendum in de loonadministratie aanwezig te zijn en moet daaruit blijken dat de werknemer reeds ultimo 31 december 2019 voor onbepaalde tijd in dienst was. Ook een digitale handtekening volstaat, evenals instemming via de e-mail of in een HR-systeem. Als niet vóór 1 juli 2020 aan deze voorwaarden is voldaan maar de arbeidsovereenkomst wel voortduurt na 30 juni, is met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2020 alsnog de hoge WW-premie verschuldigd.

Combinota eerste kwartaal (half februari)

Half februari heeft u de eerste combinota van 2020 ontvangen. Wanneer u een problemen heeft met de betaling van deze combinota dan kunt u gebruik maken van de volgende mogelijkheden:

• Wij bieden u een maand langer om de betaling te voldoen, namelijk tot 15 april. Het is niet nodig contact op te nemen met PMT als u gebruik wilt maken van deze langere betalingstermijn.
• We berekenen geen rente en geen boete bij een te late betaling van de eerste combinota.
• Als betaling voor 15 april niet mogelijk is, kunt u een beroep doen op een betalingsregeling. Deze kunt u aanvragen via bpmtonline. 

De maatregelen van PMT zijn van tijdelijke aard én in afwachting van de uitvoering van de nieuwe regeling van de overheid inzake de Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud. Mogelijk biedt deze nieuwe regeling van het kabinet een oplossing voor de pensioenpremies. Afhankelijk hiervan zal PMT zich beraden op eventuele aanvullende maatregelen ten aanzien van het invorderingsbeleid. Wij streven ernaar dit uiterlijk 15 april duidelijk te hebben voor u.

Kijk voor meer informatie op de website van PMT.

Combinota tweede kwartaal (half mei)

Half mei ontvangt u van PMT de combinota voor het 2e kwartaal. Werkgevers die problemen hebben met de betaling van deze combinota hebben de volgende mogelijkheden:

De betaaltermijn van deze nota is 30 dagen, namelijk tot 15 juni. Als betaling voor 15 juni niet mogelijk is, vraag dan nu een betalingsregeling aan. Op deze pagina vindt u meer informatie over het aanvragen van een betalingsregeling.

We berekenen geen rente en geen boete bij een te late betaling van de 2e combinota.

Ook berekenen we geen rente en boete bij een betalingsregeling.

Ja, het Pensioenfonds Detailhandel kan u op uw verzoek uitstel van betaling van de pensioenpremie geven. Hieraan is wel een aantal voorwaarden verbonden waaronder de eis dat er in het verleden sprake is geweest van een goed betalingsgedrag. Werkgevers die tijdelijk minder, of geen pensioenpremie kunnen betalen, kunnen in aanmerking komen voor uitstel van betaling.

Deze werkgevers kunnen een betalingsregeling treffen met Pensioenfonds Detailhandel. Bijvoorbeeld door de premiebetaling met maximaal zestig dagen uit te stellen. Neem daarvoor contact op met de Corona-desk van Pensioenfonds Detailhandel, bereikbaar via betalen@pensioenfondsdetailhandel.nl of tussen 9:00 en 17:00 uur via telefoonnummer 088 116 83 81.

Bekijk voor meer informatie de website.

De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) zou eind mei 2020 aflopen. Maar de regeling krijgt een verlenging van 3 maanden. De verlengde regeling (Tozo 2) loopt van 1 juni tot met 31 augustus 2020.

De gewijzigde voorwaarden van Tozo 2 ten opzichte van de oude Tozo-regeling zijn:

• De partnerinkomenstoets wordt uitgevoerd als u de aanvullende uitkering levensonderhoud aanvraagt. De partnerinkomenstoets houdt in dat het inkomen van de partner meetelt voor het bepalen van de hoogte van uitkering. Als het huishoudinkomen boven het sociaal minimum komt, kunt u geen aanspraak maken op Tozo 2-uitkering levensonderhoud.
• Voor de aanvraag lening bedrijfskapitaal geldt dat u moet verklaren dat er geen surseance van betaling of faillissement is aangevraagd of verkregen voor uzelf, uw onderneming of één van de vennoten waarmee u samenwerkt. Als dit wel het geval is, komt u niet in aanmerking voor Tozo lening bedrijfskapitaal.

Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

• De Nederlandse overheid gaat voor 95% garant staan aan overbruggingskredieten voor kleine ondernemingen met een relatief kleine financieringsbehoefte (van € 10.000 tot € 50.000).
• De lening staat open voor ondernemers met een omzet vanaf € 50.000 die voor de coronacrisis voldoende winstgevend waren en die zijn ingeschreven in de KVK voor 1 januari 2019.
• Onder de KKC-regeling kunnen ondernemers een lening aanvragen van minimaal € 10.000 tot maximaal € 50.000. De looptijd is maximaal 5 jaar, en de rente bedraagt maximaal 4%. Daarnaast betalen ondernemers aan de staat een eenmalige premie van 2% als vergoeding.
• In ieder geval de banken Rabobank, ABN AMRO, ING, de Volksbank en Triodos hebben toegezegd leningen via de regeling aan te bieden.
• Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

• Het bedrijf heeft maximaal 250 werknemers. Dat is te zien aan de inschrijving in het KVK Handelsregister.
• Het bedrijf heeft meer dan 30% omzet verloren door de coronacrisis.
• De SBI-code van het bedrijf staat op deze lijst met vastgestelde SBI-codes.
• Het bedrijf is voor 15 maart 2020 opgericht en is ingeschreven in het KVK Handelsregister.
• Het bedrijf heeft een vestiging in Nederland.
• Minimaal één vestiging van het bedrijf heeft een ander adres dan het privéadres van de eigenaar/eigenaren. Of de vestiging staat los van de privéwoning en heeft een eigen opgang of toegang.
• Het bedrijf is niet failliet en heeft geen uitstel van betaling aangevraagd bij de rechtbank.
• Het bedrijf is geen overheidsbedrijf.
• De regeling wordt de komende weken verder uitgewerkt. Meer informatie wordt zo snel mogelijk bekendgemaakt op deze website en op de website van de RVO.
• Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

De Tegemoetkoming Vaste Lasten mkb (TVL) helpt mkb-bedrijven (met maximaal 250 werknemers) bij het betalen van een deel van hun vaste lasten (exclusief loonkosten. Hiervoor bestaan de NOW- en NOW2-regelingen). De tegemoetkoming is voor bedrijven die meer dan 30% van hun omzet hebben verloren door de coronacrisis. Aanvragen kan vanaf medio juni 2020 bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De regeling geldt voor de periode vanaf 1 juni tot en met 31 augustus 2020.

• De tegemoetkoming wordt gebaseerd op het totale omzetverlies. Van het omzetverlies wordt het percentage vaste lasten berekend. Van dat percentage vaste lasten wordt een deel gecompenseerd. De exacte berekening per sector wordt nog uitgewerkt.
• Een bedrijf krijgt maximaal € 20.000 per drie maanden.
• Deze tegemoetkoming is voor de periode van 1 juni tot en met 31 augustus 2020. Aanvragen kan vanaf medio juni 2020 bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De exacte datum wordt nog bekendgemaakt.
• Ondernemers die voor de TOGS regeling in aanmerking kwamen, kunnen ook gebruik maken van de TVL. Deze sectoren staan op de lijst met vastgestelde SBI-codes.
• U kunt de tegemoetkoming vanaf medio juni 2020 aanvragen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De exacte datum wordt nog bekendgemaakt. Houd hiervoor deze website en de website van de RVO in de gaten.
• Kijk hier voor meer vragen en antwoorden over deze regeling.

Als aanmerkelijkbelanghouder mag u in 2020 uitgaan van een lager gebruikelijk loon. Als uw omzet daalt als gevolg van de coronacrisis, mag u uw gebruikelijk loon in dezelfde verhouding verminderen.

Voor uw aangifte inkomstenbelasting mag u ervan uitgaan dat u in de periode van 1 maart 2020 tot en met 31 mei 2020 voldoet aan het urencriterium, ook al is dat in de werkelijkheid niet zo. U mag ervan uitgaan dat u in deze periode ten minste 24 uur per week aan de onderneming hebt besteed. Op deze manier kunt u toch gebruik blijven maken van bepaalde aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek.

Ja, u mag al in uw aangifte vennootschapsbelasting 2019 het verlies aftrekken dat u in 2020 verwacht door de coronacrisis. Dat doet u via een fiscale coronareserve.

In eerste instantie was de regeling Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren (TOGS) alleen bedoeld voor horecaondernemingen en enkele aanverwante sectoren. Zaterdag 28 maart is besloten om de regeling ook voor de detailhandel non-food open te stellen. Per 31 maart is de lijst met sectoren (op basis van SBI-codes) bekend gemaakt.

Detaillisten die computers, audio- en videoapparatuur, wit- en bruingoed en/of verlichting verkopen komen nu ook voor de TOGS in aanmerking, mits aan de voorwaarden wordt voldaan.

Deze financiële regeling is dus niet toegankelijk voor installatiebedrijven. De overheid heeft wel aangegeven maatwerk te willen verlenen, dus als u als installatiebedrijf ook een winkel heeft, maar uw bedrijf valt niet onder de SBI-codes, dan kunt u mogelijk toch in aanmerking komen voor de tegemoetkoming van 4.000 euro.

Niet op de SBI-lijst, maar wilt u toch in aanmerking komen op de € 4.000,-?
Als u meent dat u toch recht hebt op de regeling TOGS kunt u daarvoor een aanvraag doen bij het RVO.

Belangrijke argumenten voor u zijn:

• Hebt u een winkel met sterk teruglopende omzet?
• Hebt u misschien zelfs de winkel moeten sluiten, omdat bijvoorbeeld de andere winkels in de straat waarin u gevestigd bent, ook de winkels hebben gesloten.
• Doet u veel werk bij consumenten en zij weigeren de toegang van u of uw monteur? Wordt daardoor u het werken onmogelijk gemaakt?

De eenmalige tegemoetkoming van 4.000 euro heeft als doel om (een deel van) de vaste lasten te kunnen dekken. Deze tegemoetkoming is een gift.

Aanvraag
De aanvraag moet worden gedaan op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Houd er rekening mee dat de website in verband met de vele aanvragen niet goed bereikbaar is.

Om voor de tegemoetkoming in aanmerking te komen moet worden voldaan aan onder meer de volgende voorwaarden:

• De onderneming moet in Nederland gevestigd zijn.
• De hoofdactiviteit moet blijken uit de inschrijving bij de Kamer van Koophandel.
• De onderneming moet gevestigd zijn buiten de woning.
• Een verwacht omzet verliest van 4.000 euro over de periode 16 maart t/m 15 juni.
• U heeft in de periode van 16 maart t/m 16 juni minstens 4.000 euro aan vaste lasten.
• Maximaal 250 werknemers in dienst.
• U heeft geen verzoek tot verlening surseance van betaling ingediend bij de rechtbank.

Op de website van RVO staat de volledige lijst met voorwaarden.

Te verstrekken gegevens
Voor de gegevens omtrent de inschrijving bij de Kamer van Koophandel gelden de gegevens zoals die op 15 maart 2020 stonden ingeschreven (peildatum). Indien u sinds 2018 al meer dan 200.000 euro aan overheidssteun hebt gehad, komt u niet in aanmerking voor de compensatie. Indien u ook gebruik maakt van andere steunmaatregelen, dan dient daarna nog altijd 4.000 euro aan vaste lasten over te blijven dat niet door een andere steunmaatregel wordt gedekt.

De aanvraag moet online worden gedaan. Daarvoor is het volgende nodig:

• e-Herkenning niveau 1 (of hoger) of DigiD.
• Het nummer van de inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KVK-nummer, niet RSIN-nummer).
• SBI-code van de hoofdactiviteit.
• Bankrekeningnummer van de onderneming.
• Adres- en contactgegevens.

Stappenplan

• Regel uw aanvraag online. U kunt de TOGS hier aanvragen.
• Log in met DigiD of eHerkenning niveau 1 (of hoger).
• Nieuw? Maak eerst een profiel aan.
• In het formulier staat een aantal KVK-gegevens automatisch ingevuld. Controleer deze.
• Heeft u het formulier juist en volledig ingevuld? Klik dan op 'Naar verzenden'.
• Onderteken de verklaringen met een vinkje en klik op 'Ondertekenen en verzenden'.
• U ontvangt een e-mail ter bevestiging.

Wilt u iemand machtigen om de TOGS aan te vragen? Zie hier het formulier (pdf).

Beslissing en controle
De verwachting is dat binnen twee weken een besluit wordt genomen over de aanvraag en dat er bij een toekennend besluit binnen een paar dagen een uitkering van de tegemoetkoming volgt. Let op: de aanvraag wordt achteraf nog eens op juistheid getoetst. Als achteraf blijkt dat de tegemoetkoming ten onrechte is verstrekt, dan kan de tegemoetkoming worden teruggevorderd.

Vooralsnog is de ABN AMRO Bank de enige bank die ook uitstel van aflossing en rentebetaling geeft voor leningen tussen de 2,5 miljoen en 50 miljoen euro.

Voor nadere informatie, zie hiervoor het persbericht van de ABN AMRO Bank

Als meer banken het voorbeeld van ABN AMRO Bank volgen, dan zullen wij u daar uiteraard over informeren.

Ja. De RDW breidt de verzamelaarsregeling voor schorsen uit om bedrijven met een groot stilstaand wagenpark tegemoet te komen. De verzamelaarsregeling staat vanwege de coronacrisis open voor alle voertuigen, ongeacht hun leeftijd. Dit geldt vooralsnog voor drie maanden, van 26 maart tot 26 juni 2020. Schorsingen die in deze periode zijn aangevraagd, blijven na deze drie maanden – indien gewenst – gewoon doorlopen.

Door een voertuig te schorsen hoeft een eigenaar voor een bepaalde periode niet aan de voertuigverplichtingen te voldoen (verzekering, motorrijtuigenbelasting en eventueel APK).

Deze verzamelaarsregeling geldt normaal alleen voor voertuigen van 15 jaar en ouder. Nu geldt deze regeling dus tijdelijk voor alle voertuigen, ongeacht hun leeftijd. U hoeft dan maar voor vijf van die voertuigen de schorsing te betalen. Vanaf het zesde voertuig is de schorsing gratis. 

Let op: Als u de schorsing beëindigt binnen één maand na het begin van de schorsing, moet u alsnog motorrijtuigenbelasting betalen over de periode waarin het kentekenbewijs was geschorst. De Belastingdienst stuurt u dan een naheffingsaanslag.

Dit bericht is afkomstig van de RDW.

Via de RDW de schorsing online aanvragen.

Kleinere ondernemingen die in de kern gezond zijn, kunnen zes maanden uitstel van aflossing krijgen op hun lopende leningen tot 2,5 miljoen euro. Dit geldt in ieder geval voor zakelijke leningen bij de ABN AMRO, ING, Rabobank, de Volksbank, Triodos Bank en BNG Bank. Per bank zijn er wel verschillen in de voorwaarden, bijvoorbeeld of de rente ook voor zes maanden wordt opgeschort. Neem met uw bank contact op om te overleggen wat voor u de mogelijkheden zijn.

Ook in België en Duitsland worden veel maatregelen genomen door de overheid om het verspreiden van het coronavirus tegen te gaan. Dit zorgt voor veel vragen voor mensen die over de grens tussen Nederland en België of Duitsland wonen of werken. Net als in Nederland is werken mogelijk in België en Duitsland, dit geldt voor vitale beroepen waarvan de definitie per land kan verschillen. Maar ook andere werkzaamheden kunnen, met inachtneming van maatregelen, verricht worden. Het is wel belangrijk als werkgever een brief aan de werknemer mee te geven waarin dit wordt vermeld. Voorbeelden daarvan treft u aan op de website van de SVB of in dit nieuwsbericht. Ook treft u op deze website veel gestelde vragen en antwoorden aan.

In verband met het Coronavirus is het SVB bereikbaar via een contactformulier. Wilt u teruggebeld worden? Vul dan uw telefoonnummer in.

U kunt de Belastingdienst vragen om bijzonder uitstel van betaling. Dit kan voor alle aanslagen inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting (btw) en loonheffingen. Sinds 2 april is bekend dat het uitstel ook kan worden aangevraagd voor de volgende belastingen: de kansspelbelasting, assurantiebelasting, verhuurderheffing, milieubelastingen (EB/ODE, kolenbelasting, afvalstoffenbelasting, belasting op leidingwater), accijns (minerale oliën, alcohol en tabak), verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken en vergelijkbare belastingen in Caribisch Nederland. Voor alle hiervoor genoemde belastingen geldt dit versoepelde uitstelbeleid tot 19 juni 2020.

Nieuw: dit kon eerst alleen per brief. Sinds 1 april kan dit ook online. Waar staat ‘brief’ kunt u nu ook lezen ‘online formulier’.

Stuur daarvoor een brief aan ons, per post of via het online formulier. Hierin vraagt u om uitstel van betaling waarin u aangeeft dat u door de uitbraak van corona in betalingsproblemen bent gekomen. Nadat wij uw verzoek hebben ontvangen, stoppen wij met invorderingsmaatregelen. U krijgt automatisch drie maanden uitstel van betaling. Een boete voor het niet op tijd betalen van btw of loonheffingen hoeft u niet te betalen.

Mogelijk is een betalingsuitstel van drie maanden voor u te kort. U kunt ook voor een langere periode uitstel aanvragen. In eerste instantie was nog veel aanvullende informatie nodig. Per 2 april is dit eveneens versoepeld: bij uitstel voor een periode langer dan drie maanden blijft een inhoudelijke toets echter nodig om te voorkomen dat ook ondernemers die niet gedupeerd zijn door de coronacrisis uitstel krijgen. Wel laat de Belastingdienst bij uitstel langer dan drie maanden de eis van een verklaring van een derde deskundige vervallen als de totale belastingschuld waarvoor uitstel wordt gevraagd minder dan 20.000 euro bedraagt. In die gevallen kunt u volstaan met lichtere informatie; stukken waaruit blijkt dat de omzetcijfers of de bestellingen/reserveringen aanzienlijk zijn gedaald ten opzichte van de voorgaande maanden. Op de website van de Belastingdienst worden hierover duidelijke instructies opgenomen (zodra deze bekend zijn, zullen wij u hierover informeren).

Bij een financieel belang van 20.000 euro of meer blijft er wel een verklaring van een derde deskundige vereist; De Belastingdienst wil dit echter ook zo eenvoudig mogelijk maken en komt binnenkort met een nadere uitwerking daarvan. Wij vragen u dan nog aanvullende informatie aan te leveren (eventueel verklaring van een derde deskundige). Hier zal de Belastingdienst u nog over inlichten via deze website.

Wanneer kunt u uitstel aanvragen?
U kunt voor alle genoemde belastingaanslagen uitstel aanvragen. Dit betekent dat u wanneer u aangifte hebt gedaan en een aanslag hebt ontvangen, u het uitstel kunt aanvragen.

Let op!
Blijf op tijd aangifte doen. En wacht tot u een aanslag hebt ontvangen. Pas dan kunt u bijzonder uitstel van betaling aanvragen. Als er nog geen aanslag is, kunnen wij uw verzoek niet in behandeling nemen.

Waar stuurt u uw verzoek om uitstel naar toe?
Stuur uw verzoek om uitstel met motivering naar:
Belastingdienst
Postbus 100
6400 AC Heerlen

Maar u kunt nu ook bijzonder uitstel van betaling vragen met een online formulier. De online mogelijkheid is alleen mogelijk voor het uitstel van de eerste drie maanden.

Ter voorkoming van een mogelijke bestuurdersaansprakelijkheid bij een vennootschapsbelastingplichtig lichaam, is het belangrijk dat per belastingplichtige tijdig een melding betalingsonmacht wordt gedaan indien de loon- en/of omzetbelasting niet wordt betaald. Tijdig is in dit geval binnen twee weken nadat de betaling op aangifte had moeten worden gedaan. Let op: dit is dus een eerder moment dan het moment waarop uitstel van betaling kan worden aangevraagd! Een eenmaal gedane melding hoeft niet te worden aangevuld als er nieuwe belastingschulden ontstaan die niet kunnen worden betaald. Dit is anders bij het uitstel van betaling. Uitstel moet worden aangevraagd per belastingplichtige. Het verzoek kan wel meerdere reeds aan dezelfde belastingplichtige opgelegde aanslagen betreffen.

De melding betalingsonmacht moet u schriftelijk doen, waarin u aangeeft om welke niet betaalde belastingschulden het op dit moment gaat, een motivering van de oorzaak van de liquiditeitsproblemen en wanneer deze problemen zijn ontstaan.

Het adres waarnaar u de motivering stuurt is:
Belastingdienst
Postbus 100
6400 AC Heerlen

Een voorbeeld van motivering is:
“Als gevolg van het coronavirus COVID-19 en de genomen maatregelen door de overheid in maart 2000, is sprake van een sterk teruglopende omzet in combinatie met doorlopende vaste kosten, een (zeer) hoog ziekteverzuim en een sterk verslechterd betalingsgedrag van debiteuren. Dit leidt op zeer korte termijn/heeft op zeer korte termijn geleid tot liquiditeitsproblemen. Gezien de ernstige onzekerheid over het verloop van het coronavirus, is op dit moment niet aan te geven wanneer de belastingen kunnen worden betaald.”

Er zijn nog twee onduidelijkheden:
Het is momenteel nog niet duidelijk of er na het doen van de melding nog aanvullende gegevens moeten worden aangevraagd, zoals in de reguliere situaties het geval is. In het kader van de ingestelde steun- en coulancemaatregelen en uitlatingen van onze ministers/staatssecretaris zou het passen om hier in ieder geval tijdens de korte uitstelperiode van af te zien. Daarnaast bestaat er nog geen duidelijkheid over de vraag of een ingediend verzoek om uitstel van betaling ook ziet op later opgelegde belastingaanslagen. Voorlopig raden wij u dan ook aan om een eerder ingediend verzoek om uitstel van betaling aan te vullen op het moment dat nieuwe (naheffings)aanslagen worden opgelegd.

Op ons aandringen heeft MKB-Nederland contact gehad met de Belastingdienst. Daarom staat nu het volgende bericht op de website van de Belastingdienst.

Gebruikmaking van de uitstelregeling is voor de Belastingdienst geen reden om zogenoemde schone verklaringen te weigeren. Als een uitlener de Belastingdienst om een schone verklaring vraagt en die verklaring wordt niet afgegeven, dan heeft de Belastingdienst daarvoor een andere reden.

De verklaring betalingsgedrag heeft te maken met de inlenersaansprakelijkheidsregeling. De Belastingdienst kan de inlener aansprakelijk stellen voor de loonheffingen en omzetbelasting wanneer de uitlener van de arbeidskrachten deze heffingen niet betaalt. Naast de inlener kan ook de doorlener aansprakelijk worden gesteld. Dat geldt voor de hele keten van aannemers die gebruik hebben gemaakt van ingeleend personeel. De inlener en de doorlener kunnen het risico van hun aansprakelijkheid beperken door bijvoorbeeld een verklaring betalingsgedrag van hun uitlener te vragen. Er zijn twee soorten verklaringen betalingsgedrag: een schone verklaring (geen belastingschulden) en een voorbehoudverklaring (bij bijvoorbeeld een betalingsregeling).

Lees hier de Kamerbrief over economische maatregelen met betrekking tot het coronavirus en de vragen hieronder.

Hoewel de Belastingdienst de mogelijkheid openlaat dat een branchevereniging een verklaring uitdoet ter ondersteuning van een verzoek tot uitstel van betaling bij de Belastingdienst kan en zal Techniek Nederland niet op dergelijke verzoeken van haar leden ingaan.

De verklaring van de externe deskundige vraag het volgende:

• Dat er nu sprake is van een acuut betalingsprobleem (dus geen verwacht betalingsprobleem)
• Dat de betalingsproblemen zijn ontstaan door de Corona-uitbraak
• Dat er sprake is van een levensvatbaar bedrijf.
• Dat de betalingsproblemen worden opgelost.

Willen wij als Techniek Nederland geloofwaardig een dergelijke verklaring afgeven, dan moeten wij bovenstaande punten zeker weten. Wij moeten deskundig worden per specifieke aanvraag hiervan. Dit vereist inzage in de financiën van de aanvrager, zowel van nu als uit het verleden. Normaalgesproken is dit het werk van een accountant of boekhouder. De Belastingdienst noemt de mogelijkheid van een branchevereniging omdat er brancheverenigingen zijn die al dergelijke accountantsdiensten aanbieden aan de leden. Techniek Nederland doet dit niet en kan dit daarom niet waarmaken voor de leden. Uiteraard kunnen wij desgevraagd wel branchegenerieke informatie geven over de financieel-economische vooruitzichten van de branche, ter ondersteuning van de verklaring van de accountant.

Ondernemers die een voorlopige aanslag inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting 2020 hebben ontvangen en nu een lagere winst verwachten, kunnen deze wijzigen zodat zij direct minder belasting betalen. Ondernemers die dit jaar helemaal geen winst meer verwachten te halen, krijgen de belasting die zij voor dit jaar al betaald hebben daarna terug. 

Verwacht u een lagere winst door de uitbraak van corona en betaalt u nu een voorlopige aanslag inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting? Dan kunt u uw voorlopige aanslag wijzigen, zodat u direct minder belasting betaalt. Verlaag daarvoor uw inkomsten.

LET OP: onderstaande tekst geldt voor de regeling die loopt van 1 maart tot 1 juni 2020. Per 1 juni geldt de nieuwe regeling Tozo 2. Kijk voor de FAQ onder deze vraag voor meer informatie over deze nieuwe regeling.

Er is een tijdelijke voorziening voor tenminste drie maanden voor inkomensondersteuning voor zelfstandig ondernemers met een levensvatbaar bedrijf die tijdelijk in de knel zitten, waaronder zzp’ers. Deze regeling heet Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers (Tozo). Deze regeling  is gebaseerd op het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz), maar op punten worden de voorwaarden tijdelijk versoepeld. Ondersteuning kan worden aangevraagd in de vorm van een aanvullende uitkering voor levensonderhoud en/of een lening voor bedrijfskapitaal. De regeling wordt uitgevoerd door gemeenten. Zzp’ers en andere zelfstandigen die een beroep willen doen op de regeling kunnen daarvoor terecht bij de gemeente waar zij staan ingeschreven. Vanwege de bijzondere situatie wordt de regeling op de volgende punten versoepeld:

• De toets op levensvatbaarheid wordt niet toegepast, waardoor een snelle behandeling van aanvragen mogelijk is.
• Daarmee wordt binnen vier weken voor een periode van maximaal drie maanden inkomensondersteuning voor levensonderhoud verstrekt. Daarbij kan er met voorschotten worden gewerkt.
• De inkomensondersteuning voor levensonderhoud hoeft later niet terugbetaald te worden. Er is in deze tijdelijke regeling geen sprake van een vermogens- of partnertoets.
• Bij de verstrekking van een lening voor bedrijfskapitaal wordt de mogelijkheid tot uitstel van de aflossingsverplichting opgenomen.
• Bij de verstrekking van een lening voor bedrijfskapitaal wordt een lager rentepercentage gehanteerd, dan in het Bbz geldt.

Zie voor meer praktische informatie de site van de rijksoverheid. Op deze pagina staan o.a. de specifieke eisen, welke informatie u moet aanleveren etc.

Het ministerie van EZK staat via de BMKB borg voor de kredieten aan ondernemers, zodat zij makkelijker geld kunnen lenen. Ondernemers kunnen hiervoor terecht bij kredietverstrekkers, zoals banken. In de reguliere regeling betreft het borgstellingskrediet 50% van het krediet dat de financier (vaak een bank) verstrekt. De borg van de overheid bedraagt 90% van dit borgstellingskrediet. 

Met deze verruimingsmaatregel wordt de omvang van het borgstellingskrediet in de BMKB verhoogd van 50% naar 75%. Daardoor kunnen banken makkelijker en sneller krediet verruimen en hebben bedrijven de mogelijkheid om eerder en meer geld te lenen. Bovendien zal de regeling ook toepasbaar zijn op overbruggingskredieten en rekening courant kredieten met een looptijd tot twee jaar.

De BMKB kan benut worden door bedrijven voor overbruggingskrediet of verhoging van hun rekening courant-krediet, oftewel het bedrag dat zij ‘rood mogen staan’. De verruiming is essentieel voor de liquiditeit van kleinere ondernemers die inkomsten of productie mislopen door het coronavirus. Informatie kan ingewonnen worden via het adviesteam van de Kamer van Koophandel, 0800 - 2117.

De BMKB-aanvraag loopt via de geaccrediteerde financier, in dit geval veelal de bank. De geaccrediteerde financiers staan vermeld op de website van RVO. Banken kunnen aanmeldingen voor de verruimde BMKB bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) doen, de uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Ondernemers melden zich bij hun kredietverstrekker. Informatie kan ingewonnen worden via het adviesteam van de Kamer van Koophandel, 0800 - 2117.

Ja. zzp’ers kunnen gebruik maken van de BMKB als zij een rechtspersoon bezitten zoals eenmanszaken, V.O.F.’s en B.V.’s. Zzp’ers hebben echter doorgaans een minder grote financieringsbehoefte en maken er dan ook minder gebruik van. 

De BMKB-regeling is aangepast en daarnaast heeft kredietverstrekker Qredits een tijdelijke crisismaatregel opengesteld waarbij een lagere rente in rekening wordt gebracht en uitstel van aflossingsverplichtingen wordt geboden aan kleine ondernemers. Het kabinet ondersteunt Qredits financieel met een aanvullend bedrag van maximaal €6 miljoen om de lagere rente te kunnen bieden. De openstelling van deze crisismaatregel loopt tot eind mei 2020.

Qredits verstrekt microkredieten aan startende ondernemers en kleine bedrijven. Het heeft als stichting een ideëel doel en een aanpak die wezenlijk anders is dan van reguliere banken, o.a. met bijzondere persoonlijke aandacht voor de ondernemers en de ontwikkeling van het business plan.

Niet alleen kleine bedrijven worden getroffen door de gevolgen van het coronavirus, ook grote bedrijven. Zij  hebben doorgaans meer buffers om de eerste effecten op te vangen, maar ook zij lopen tegen grenzen aan. Daarom kunnen zij een beroep doen op de Garantie Ondernemersfinanciering (GO). Het kabinet verstrekt alle garantieruimte die nodig is, zodat bedrijven met een gezond toekomstperspectief aan voldoende financiering kunnen blijven komen.

Het garantiebudget van de GO wordt substantieel verhoogd van € 400 miljoen tot € 1,5 miljard. Ook de maximale garantie per onderneming wordt substantieel verhoogd van € 50 miljoen naar € 150 miljoen. Deze plafonds waren even hoog tijdens de financiële crisis. Door deze verhogingen ontstaan ruimere financieringsmogelijkheden voor bedrijven. Ondernemers kunnen zich op gebruikelijke wijze melden bij hun financier.

De GO loopt via de geaccrediteerde financiers, in dit geval de bank. De geaccrediteerde financiers staan vermeld op de website van RVO. Deze verruimingen worden binnen een week uitgevoerd.

Ondernemersklankbord

Techniek Nederland werkt samen met het Ondernemersklankbord. Normaal gesproken kost een adviestraject 200 euro. Nu bieden zij gratis een adviestraject aan. Het Ondernemersklankbord is bedoeld voor kleine bedrijven (tot circa 15 werknemers) en zij geven onder andere advies op de gebieden van financiering, bedrijfsovername en marketing.

 Kamer van Koophandel

U kunt ook contact opnemen met het Kamer van Koophandel Adviesteam: 0800 21 17 (gratis). Hier kunt u vragen stellen over voorraden, personeel en financiële impact. Dit kunt u doen op werkdagen van 8:30 - 17:00 uur.

Links van de Kamer van Koophandel

• www.kvk.nl/corona/het-coronavirus-check-hier-je-regelingen/
• kvk.nl/corona
• www.kvk.nl/corona/veelgestelde-ondernemersvragen-over-corona/
• www.kvk.nl/corona/je-betalingsverplichtingen-onder-controle/

Overige links

• rvo.nl/coronavirus
• business.gov.nl

Maar uiteraard kunt u ook terecht bij Techniek Nederland Advies, advies@technieknederland.nl, of via 079 325 07 77. Houd in verband met de grote drukte wel rekening met mogelijke langere tijd van het beantwoorden van de vraag.

Veel retailers zijn bezorgd over een mogelijke daling van het aantal winkelbezoekers vanwege het coronavirus. Dit zou kunnen leiden tot minder verkopen, waardoor er minder verkopers nodig zijn. Wees hierop voorbereid en plan waar mogelijk het winkelpersoneel voor minder aantal uren in. U kunt ook de openingstijden beperken.

Het kabinet heeft laten weten dat er momenteel nog geen sprake is van winkels die moeten sluiten in Nederland. Deze situatie kan uiteraard van dag tot dag veranderen.

Naast werktijdverkorting kunt u ook overwegen om gebruik te maken van een ‘Collegiaal in- en uitleen initiatief’ in uw regio. ‘Overtollig’ personeel kan via zo’n initiatief ondergebracht worden bij bedrijven die juist op zoek zijn naar gekwalificeerd personeel. Hieronder treft u een overzicht aan van de bij ons bekende initiatieven:

Flexpool Zuid-Oost

(focus op regio’s Limburg en Zuid-Oost Brabant) 

www.flexpoolzuidoost.nl/

Skilz at work

(focus op regio’s Brabant en Zeeland)

www.skilzatwork.nl/

Stichting Collegiale In- en Uitleen West

(focus op regio’s Zuid Holland, Noord-Holland, Utrecht)

www.ciuwest.nl/

Stichting Collegiale In- en Uitleen Techniek

(focus op regio’s Utrecht en Flevoland)

www.ciu-techniek.nl/

Stichting Collegiale In- en Uitleen (CIU) Oost

(focus op regio’s Gelderland, Overijssel, Drenthe, Friesland, Groningen)

www.ciu-oost.nl/

Landelijk opererend:

Flexinstall BV: www.flexinstall.nl/

IW Workforce: https://iwnederland.nl/iw-workforce/

De genoemde organisaties hebben ieder hun eigen werkwijze in hun dienstverlening. Techniek Nederland informeert u via dit bericht over het bestaan van deze initiatieven, maar kan uiteraard geen verantwoordelijkheid nemen voor de mogelijkheden en dienstverlening van deze partijen.

In het geval de werknemer zélf lichte verkoudheidsklachten óf verhoging heeft, blijft uw werknemer thuis. De huisgenoten hoeven in dit geval niet thuis te blijven. Wanneer de werknemer lichte verkoudheidsklachten in combinatie met verhoging heeft, blijven zowel hij als zijn huisgenoten thuis. Thuisblijven moet dus als iemand in het huishouden verkoudheidsklachten mét koorts en/of benauwdheid heeft. Dit alles conform de richtlijnen van het RIVM (zie daarvoor de website van het RIVM). De werknemer houdt in deze gevallen recht op loon. Uiteraard kunt u, als dat mogelijk is, de werknemer thuis laten werken.

In bovenstaande situaties, valt de afwezigheid van de werknemer op het werk, meestal niet onder de dekking van de verzuimverzekering. In zo’n geval is een melding bij de verzuimverzekering dan ook niet mogelijk.

Als de werknemer zélf corona heeft is wel een melding bij de verzuimverzekering (en arbodienst) mogelijk.

Deze situatie zal gedurende de periode van corona maatregelen zeker leiden tot een lagere productiviteit. Er wordt gesproken over een compensatieregeling hiervoor. Óf en wanneer hier een regeling voor komt is niet bekend. Wanneer hier uitsluitsel over is, laten wij u dat uiteraard weten via onze gebruikelijke communicatiekanalen.

Via de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) kunt u omzetverlies gecompenseerd krijgen. Dat kan dus ook zijn omdat er, door afwezigheid van uw werknemer(s), minder werk is verricht.

De zorgkosten voor het behandelen van het coronavirus worden vergoed vanuit de basisverzekering. Voor de meeste zorgkosten, zoals ziekenhuiszorg en laboratoriumonderzoek en de test via de GGD of uw huisarts, geldt wel het eigen risico.

Een verzuimverzekering vergoed (een deel van) de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte van de werknemer. Dit betekent dat er enkel een vergoeding plaats vindt indien een werknemer ook daadwerkelijk ziek is. Indien een werknemer niet zelf ziek is, maar verplicht thuis werkt, of thuis is vanwege een ziek gezinslid, is er geen vergoeding vanuit de verzuimverzekering.
Daarnaast kennen de meeste verzuimverzekeringen wachtdagen (uw eigen risicoperiode van meestal twee weken). Corona leidt in de meeste gevallen tot kortdurend verzuim. Voor die gevallen dat het ziekteverzuim langer duurt treedt de verzekering in werking. Bij nieuwe ziekmeldingen kijken verzekeraars kritisch naar de oorzaak van de melding en of er ook daadwerkelijk sprake is van ziekteverzuim. Ditzelfde geldt ook voor aanvullende verzuimmelding bij deelherstel van zieke werknemers.

Een verkoper of servicemonteur mogen niet zomaar thuisblijven. Dat mag alleen als daarvoor een gegronde reden is. Het is aan de werkgever om afhankelijk van de situatie te beoordelen en na te denken in oplossingen. Dat in Nederland het coronavirus is vastgesteld, is in ieder geval nog niet voldoende reden om thuis te blijven. Houd altijd de richtlijnen van het RIVM in de gaten.

Als iemand met ziekteverschijnselen zich bij een arts meldt en de arts denkt dat de patiënt mogelijk het nieuwe coronavirus heeft, gaat er een protocol in werking. De arts vraagt een test aan bij het RIVM. Ondertussen wordt de verdachte patiënt in isolatie gehouden. Dat kan in thuisisolatie of door opname in het ziekenhuis.

Wanneer de test positief is dus de persoon is besmet, blijft de patiënt in isolatie. De GGD doet dan zogenoemd contactonderzoek. Alle mensen waarmee de patiënt tijdens hun besmettelijke periode contact heeft gehad, moeten gedurende de incubatietijd hun gezondheid in de gaten houden.

Als de werknemer ziek is, of het nu hier is of in het buitenland, gelden de normale regels bij ziekte. De werknemer moet zich ziek melden en zich aan de verdere procedures houden die bij zijn werkgever gelden. Meer informatie hierover vindt u in de cao voor het Technisch Installatiebedrijf of in uw eigen handboek personeelsmanagement.

Het RIVM heeft in een aantal gevallen geadviseerd om thuis te blijven om uit te zieken en anderen niet te besmetten. Dat geldt onder meer voor huisgenoten van patiënten met COVID-19 en voor mensen die in gebieden zijn geweest waar het coronavirus heerst en die verkoudheidsklachten of koorts hebben. Ook in die gevallen is er sprake van loondoorbetaling wegens ziekte. 

In een aantal gevallen zal de werknemer wegens het virus niet op het werk willen of kunnen verschijnen zonder dat er sprake is van ziekte. Bijvoorbeeld ingeval van quarantaine. Als de werknemer de arbeid niet verricht, is de hoofdregel dat de werkgever het loon moet doorbetalen. Dat is alleen anders als de oorzaak waarom het werk niet wordt verricht in de risicosfeer van de werknemer ligt. Dat is normaliter bijvoorbeeld het geval bij te laat komen of bij werkweigering.
Er zijn voorbeelden van werknemers die niet op hun werk willen komen, omdat ze bang zijn door klanten of collega’s te worden besmet. Als er geen enkele reden is om hier bang voor te zijn, probeer deze angst dan weg te nemen.
Als werknemers desondanks niet op hun werk willen komen zonder dat u daarmee instemt, geldt dat als werkweigering. U kunt dan de loonbetaling stopzetten. Waarschuw de werknemer wel dat dit de consequentie is als hij niet op het werk verschijnt.

In voorkomende gevallen kan calamiteitenverlof of kort verzuimverlof worden opgenomen.

Meer informatie leest u hier onder Arbeidrechtelijke informatie punt 2.

De specifieke situatie nu is primair de verantwoordelijkheid van de overheid, niet die van werkgevers. De gebruikelijke normering uit privacywetgeving blijft dus uitgangspunt. Voor werknemers die zelf een vermoeden van besmetting hebben, geldt dat zij de huisarts bellen (niet bezoeken) en thuisblijven (tot na medische controle).

U mag werknemers vragen naar welk gebied zij op vakantie zijn geweest. U mag werknemers ook vragen of zij gezondheidsklachten hebben, maar werknemers zijn niet verplicht om hierop te antwoorden. Dat mag uiteraard wel. Echter, de werkgever mag geen medische gegevens verzamelen en registreren, dus ook het antwoord van de werknemer op de gestelde vraag niet. En ook niet als de werknemer u spontaan een en ander vertelt.

Temperatuur opnemen of een koortsscan uitvoeren, zijn niet toegestaan. Werknemers aan de poort scannen, of ingeval er een vermoeden bestaat dat de werknemer besmet is (het onderscheid met een gewone griep is door niet-artsen overigens niet te maken), mag niet, en hoeft redelijkerwijs ook niet, gezien het GGD-beleid (huisarts bellen). De suggestie doen de huisarts te bellen kan uiteraard wel. Een werknemer van wie vaststaat dat hij/zij is besmet, de toegang ontzeggen, is uiteraard geboden vanuit de preventieplicht uit de Arbowetgeving.

Er komen bij Techniek Nederland veel vragen binnen over noodopvang voor kinderen van ouders met cruciale beroepen. De informatie van de overheid op deze pagina van de Rijksoverheid is onvoldoende duidelijk voor onze beroepsgroepen van installateurs/technisch dienstverleners/reparateurs.

Duidelijk is dat deze noodopvang geldt voor medewerkers van de bedrijven die diensten leveren voor de vitale processen, zoals gas, elektriciteit, watervoorziening en telecom. En ook voor bijvoorbeeld  installatiewerkzaamheden in energie- en drinkwatervoorziening, warmte- en koudeinstallaties in zorginstellingen, voedselketen/supermarkten, transport. Wij hebben aandacht gevraagd voor onze beroepsgroep bij de overheid en informeren u zodra hier nieuws te melden is. Tot die tijd adviseren wij u onder de algemene term “Ook als je een onmisbare functie vervult ten behoeve van een van deze vitale processen, kun je een beroep doen op de opvang.” uw medewerkers een mogelijkheid te bieden om noodopvang aan te vragen. Hiervoor kunt u als werkgever een brief aan de medewerkers verstrekken. Een voorbeeldbrief kunt u hier downloaden.

Het kabinet introduceert de tijdelijke maatregel Noodfonds Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Deze regeling is op 31 maart 2020 bekend gemaakt. De verwachting is dat het aanmeldingsloket vanaf 6 april 2020 beschikbaar is en dat dan binnen twee tot vier weken na de aanvraag een eerste termijnbetaling van het voorschot volgt. Wanneer u een aanvraag voor deze “oude”regeling heeft ingediend dan wordt deze omgezet naar de nieuwe regeling. Wel krijgt u dan een verzoek om nog aanvullende gegevens met betrekking tot de omzet aan te leveren.

De scholen en de kinderopvang zijn in ieder geval tot 6 april 2020 dicht. Alleen voor ouders met vitale beroepen, zoals zorg en hulpdiensten is opvang beschikbaar (zie ook de vraag over vitale beroepen). Het regelen van opvang voor de kinderen is verantwoording van de werknemer. Na de eerste dag van de sluiting, afgelopen maandag 16 maart, zal de werknemer óf verlof moeten opnemen om thuis bij de kinderen te kunnen zijn óf zelf zorgen voor een andere oplossing. Er is geen (wettelijke) regeling voor deze situatie dat scholen en kinderopvang gesloten zijn.  

Hoewel de opvang van de kinderen primair een zaak van de ouders is, vragen wij werkgevers in deze uitzonderlijke situatie ook begrip te hebben voor de werknemers die er niet in slagen om de opvang (volledig) te regelen. Van werknemers mag verwacht worden dat zij er alles aan doen om opvang te regelen voor die kinderen waarvoor opvang noodzakelijk is, dat wil zeggen voor kinderen die op de crèche of basisschool zitten. De werkgever zal serieus moeten kijken of het schuiven met werktijden misschien een oplossing kan zijn.

De werkgever betaalt het loon volledig door, maar de werknemer neemt (voor een gedeelte van het verzuim) vakantie- of ADV-dagen op. Ook nog openstaande compensatie voor overwerk of reisuren kan gebruikt worden.

Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) en Rijkswaterstaat (RWS) willen bouw- en installatieprojecten zoveel mogelijk laten doorgaan. Als er veilig doorgewerkt kán worden, moet het ook gebeuren. Dat geldt voor lopende én nieuwe projecten. In de praktijk worden toch op veel plaatsen projecten stilgelegd. Om daar snel op te kunnen reageren, hebben RVB, RWS en Techniek Nederland verschillende meldpunten geopend.

Meldpunten

Voordat u een nieuw contract afsluit is het goed om na te gaan of uw opdrachtgever ook in staat is om uw facturen te betalen. Een kredietrapport is in deze situatie al snel verouderd en geeft niet altijd een goed beeld. Heeft u twijfels bij de financiële gezondheid van de opdrachtgever nu of in de toekomst, bekijk dan of er zekerheden mogelijk zijn. Bijvoorbeeld een borgstelling van een moedermaatschappij, een borgstelling van een bank, betaling in kleine en korte termijnen en een strak debiteurenbeheer.

Ook in deze tijd van het coronavirus brengt u immers hopelijk offertes uit, sluit u contracten af en maakt u afspraken over meerwerk. Wat de gevolgen voor de projecten zijn is echter nog niet te overzien. Daarom adviseren wij u met uw opdrachtgever daarover nu vast afspraken te maken. Ook is het altijd belangrijk om tijdens het project uw opdrachtgever goed te informeren.

De gevolgen van het coronavirus voor de prijs van het werk en de doorlooptijd van het werk zijn nog lastig in te schatten. Indien u inschrijft en u maakt een voorbehoud dat u deze prijsconsequenties niet heeft meegerekend doet u als het ware een inschrijving onder voorbehoud. Hiermee loopt u het risico dat de aanbestedende dienst uw inschrijving ongeldig verklaart. Het is daarom verstandig om voorafgaand aan de inschrijving al een vraag te stellen aan de aanbestedende dienst om duidelijkheid te krijgen over kostenvergoeding en termijnverlenging als gevolg van het coronavirus.

Het is nu niet met zekerheid vast te stellen wat de volledige impact is. Het is ook per geval verschillend wat de gevolgen zijn. In uw contract staan mogelijk relevante afspraken over bijvoorbeeld beschikbaarheid van het bouwterrein, schorsing van het werk, onvoorziene omstandigheden, kostenverhogende omstandigheden, termijnverlenging, overmacht of wijziging van wet- of regelgeving.

Algemene voorwaarden zoals bijvoorbeeld de ALIB 2007, de UAV 2012, de UAV-GC 2005 of algemene voorwaarden van de opdrachtgever, ARC of AVED bevatten vaak clausules die van belang zijn. Ook is het afhankelijk van de omstandigheden van het geval of er sprake is van overmacht of anderszins. Wij geven u in ieder geval een paar algemene adviezen:

• Bekijk per geval welke afspraken er zijn gemaakt.
• Inventariseer welke contracten u heeft en welke afspraken daarbij zijn gemaakt.
• Ga na wat de risico’s zijn. Denk daarbij aan opleverdata, boetebepalingen, overmachtsclausules, contractafspraken over vertraging, prijsstijgingen, levergaranties etc.
• Inventariseer beschikbare middelen en materialen. Vraag dit ook op bij leveranciers.
• Bekijk alvast of de planning haalbaar is en of er ruimte voor uitloop is.
• Denk na over alternatieven bijvoorbeeld tijdelijk inhuren van beschikbare ZZP-ers, onderaannemers, andere leveranciers, andere wel beschikbare materialen.
• Bepaal op basis van deze analyse welke projecten voorrang krijgen in de uitvoering.
• Voorziet u problemen, ga dan in gesprek met betrokken partijen zoals de opdrachtgever, onderaannemers,  leveranciers om samen tot een oplossing te komen. Probeer altijd eerst in gezamenlijk overleg met inachtneming van elkaars gerechtvaardigde belangen, tot een oplossing te komen.
• Doen er zich daadwerkelijk problemen voor, communiceer dan op dat moment tijdig, duidelijk en volledig over eventuele effecten.
• Loopt het project vertraging op, breng de opdrachtgever en leveranciers daarvan op de hoogte. Vermeld daarbij de verwachte gevolgen inclusief de consequenties voor de kosten.
• Kijk of er andere manieren zijn om toch contractuele verplichtingen na te komen en neem de nodige maatregelen om schade te beperken.
• Zorg dat er voldoende mensen tekenbevoegd zijn. Een optie is om een tijdelijke volmacht te verlenen voor het geval alle personen tekenbevoegd namens uw organisatie niet meer beschikbaar zijn.
• Inventariseer met uw verzekeraar welke schade wel en niet verzekerd is en mogelijk nog te verzekeren is.

Maak een goede overweging voordat u nieuwe contractuele verplichtingen aangaat. Een nieuw contract kan namelijk ook een effect hebben op uw reeds lopende contractuele verplichtingen. Indien u nu een contract aangaat waarbij u materialen uit bijvoorbeeld China gebruikt, via levering of uit uw voorraad, kan dat betekenen dat u op andere projecten tekort van deze materialen heeft. Voordat u dergelijke verplichtingen aangaat is het verstandig eerst te inventariseren of u aan al uw andere reeds bestaande contractuele verplichtingen kunt blijven voldoen.

Houd bij het aangaan van nieuwe overeenkomsten rekening met omstandigheden zoals het coronavirus. Denk na welke afspraken u wilt maken over de geldigheidsduur van uw offerte, termijnverlenging, overmacht, schorsing, prijsstijgingen, levergarantie, opleverdatum, boete etc. Stel zonodig bij een lopende aanbesteding vragen aan de aanbestedende dienst.

Drie mogelijke scenario's worden op deze pagina beschreven.